Język polski na maturze jest jednym z przedmiotów obowiązkowych. Wielu maturzystów decyduje się na zdawanie matury z polskiego na poziomie rozszerzonym, szczególnie jeśli planują wybrać się na filologię polską. Nie jest to jednak jedyny kierunek studiów, na którym przyda się dobry wynik tego egzaminu maturalnego.
Główną różnicą między poziomem podstawowym a rozszerzonym polega na tym, że egzamin z języka polski w opcji dodatkowego przedmiotu do wyboru składa się jedynie z wypracowania, ale tematy do wyboru są bardziej ukierunkowane w porównaniu do podstawowej wersji, którą uczeń zdaje wcześniej.
Ponieważ format matury zmienił się w 2023 roku, warto sprawdzić jak wyglądają obecne wymagania dla egzaminów maturalnych1.
Skoro już wiesz jak będzie wyglądała matura w tym roku szkolnym, sprawdź z nami, jak się do niej dobrze przygotować!
Rozszerzona matura z polskiego: wiedz, z czym się mierzysz
Przewracasz teraz oczami? Oczywiście, wiesz, z czym się mierzysz! Egzamin maturalny sprawdzi Twoją znajomość języka polskiego – w szczególności literatury, poezji i innych dzieł klasycznych, a wynik matury odegra dużą rolę podczas rekrutacji na studia.

Co powinieneś wiedzieć o rozszerzonej maturze z polskiego?
Krótka odpowiedź na to pytanie brzmi: dużo.
Czy wiesz, że uczniowie najbardziej stresują się wypracowaniem na egzaminie podstawowym?
Krótko mówiąc, możesz znać materiał na wylot, ale jeśli nie wiesz czego szukają egzaminatorzy, Twój wynik ucierpi. Mając to na uwadze, prawdopodobnie powinieneś dowiedzieć się, jak uzyskać najlepszą ocenę za swoje pisanie...
Znaj się na rzeczy
Kiedy już wiesz, czego się od Ciebie oczekuje, powinieneś znaleźć sposób na spełnienie, a nawet przekroczenie tych oczekiwań. Oczywistym sposobem na osiągnięcie tego jest poznanie od podszewki znowelizowanej listy lektur wybranych przez podstawę programową. Niezależnie od tego, czy chodzi o poezję, prozę czy dramat, trzeba opanować więcej niż tylko przelotną znajomość danych dzieł. Dlatego warto rozważyć korepetycje z języka polskiego do matury, które pomogą Ci lepiej zrozumieć zawiłości literatury i języka. Spróbuj też znaleźć korepetytora lokalnie (np. korepetycje język polski Kraków)
Ile czasu minęło, odkąd czytałeś „Proces” Franza Kafki? A co z „Hamletem” Szekspira czy „Eneidą” Wergiliusza? Jesteś miłośnikiem poezji, czy czytasz ją tylko przez zaciśnięte zęby?
Czy matura rozszerzona z polskiego to samo wypracowanie?
Zgadza się. Matura rozszerzona z języka polskiego w formule 2023, która obowiązuje obecnie, polega na napisaniu samego wypracowania. Różni się od matury podstawowej bardziej szczegółową specyfiką pytań i większym limitem słów.

Kiedy (miejmy nadzieję) sprawdziłeś, czego wymaga arkusz maturalny, wiesz, że musisz zdobyć minimum 30%, by zdać maturę z języka polskiego. Dlatego dobrym pomysłem będzie ponowne przeczytanie wymaganych lektur, nawet jeśli przeczytałeś je dopiero kilka miesięcy temu.
Tylko że tym razem, gdy będziesz przeglądać te teksty, wiesz, że szukasz pewnych elementów – tematów, charakterystyki, scenerii i języka, więc skup się na analizie tekstu pod kątem porównania go później z innymi dziełami.
Oczywiście nauczenie się wszystkiego, co CKE wymieniło w podstawie programowej egzaminów, nie gwarantuje dobrej oceny ani miejsca na studiach; musisz umieć zastosować tę wiedzę.
Znajdź zajęcia z polskiego, wyszukując np. „korepetycje polski Warszawa” na Superprof.
Rozwijaj umiejętności efektywnej nauki
Powiedzmy, że masz ochotę na filiżankę herbaty. Zagotowujesz wodę, wybierasz torebkę, a gdy czajnik zasygnalizuje, zalewasz torebkę i zostawiasz, aby ostygła, po czym dodajesz cukier lub cytrynę. Po kilku minutach podnosisz filiżankę i wypijasz pierwszy ciepły łyk.
Czy coś przeoczyliśmy?
Cóż, jeśli nie wymieszasz herbaty – smak cukru i cytryny nie będzie jednorodny w każdym łyku, a jeśli nie wyciągniesz torebki na czas, herbata będzie za mocna. Nie pominęliśmy kroku podczas przygotowania herbaty, ale dla większości ludzi najważniejszy jej aspekt to odpowiedni smak, dzięki czemu herbata jest tak bogata. To samo dotyczy nauki.
Nie można zakładać, że samo przeczytanie książki da Ci całą wiedzę potrzebną do zdania egzaminów. Musisz powtarzać rzeczy, których się uczysz, spojrzeć na nie pod różnymi kątami i zobaczyć je w różnych kontekstach. Spójrzmy na to inaczej...
Czytasz jedno z dzieł literackich wymienionych w programie egzaminu, używasz zakreślacza do oznaczania elementów fabuły, przypadków unikalnego użycia języka i całych fragmentów ujawniających dany temat. Czy używasz zakreślacza w tym samym kolorze? Jeśli tak, jak rozróżnisz, które wyróżnienie wskazuje motywy literackie, a który inne aspekty utworu?
Wyobraź sobie, że tak jednolicie oznaczony tekst przeglądasz, aby znaleźć nawiązania do innego dzieła literackiego... Dlatego Superprof zaleca używanie wielu kolorów zakreślaczy lub mapy myśli do uporządkowania wszystkich informacji, które wybierasz z każdej pracy, podczas nauki.
Kolejny skuteczny nawyk dla przyszłych maturzystów to ustalenie i podążanie za harmonogramem nauki.
Sale egzaminacyjne są pełne uczniów, którzy myśleli, że mają mnóstwo czasu na przygotowanie się do egzaminów na poziomie rozszerzonym, a potem zdają sobie sprawę, że ich egzaminy zbliżają się nieubłaganie. Nie bądź takim uczniem!
Co najmniej sześć miesięcy wcześniej zdecyduj, jakie przedmioty wybierasz na maturę i powtarzaj materiał każdego wieczoru, określ ile czasu spędzisz na codzienną naukę i w który dzień zrobisz sobie przerwę – tak, dozwolone jest wzięcie dnia wolnego od nauki, pod warunkiem, że jest to zaplanowane.
Aby wszystko nauka była różnorodna, w poniedziałki przeglądaj poprzednie arkusze, we wtorki czytaj poezję, środę zrób sobie wolną, stwórz mapę myśli w czwartek... coś w tym rodzaju.
Oczywiście najskuteczniejszym elementem nauki jest zdobycie najbardziej aktualnych materiałów, w tym arkuszy pytań i informacji o ocenach. Z naszego artykułu towarzyszącego dowiesz się, gdzie znaleźć najlepsze źródła...
Znajdź korepetycje j polski na Superprof.

Uwagi końcowe: Jak przygotować się do rozszerzonej matury z języka polskiego
Jeśli wydaje Ci się, że masz teraz dużo na swoich barkach, nie do końca się mylisz. Czeka Cię mnóstwo nauki, aby zdać maturę, bez której nie dostaniesz się na studia. Twój nauczyciel może być zbyt zajęty, aby Ci pomóc, a lekcje zlatują zbyt szybko, abyś mógł naprawdę zrozumieć, o czym mowa.
Zasoby online mogą nie zapewniać wsparcia lub dostępu do materiałów powtórkowych, których potrzebujesz, a nie masz czasu ani pieniędzy, aby rozpocząć naukę poza szkołą.
Przygotuj się do rozszerzonej matury z polskiego tymi metodami
Odpręż się, weź głęboki oddech i rozważ te porady.
Ile wiesz o analizie dzieł pisanych i schematach oceny na poziomie rozszerzonym? W czym jesteś dobry/słaby i na czym musisz się skupić?
Nauczyciel może postrzegać Cię jako jednego z wielu uczniów, ale nadal masz prawo do wiedzy i wskazówek. Być może Ty (lub cała klasa) poprosicie o dodatkowe omówienie zagadnienia więcej niż raz.
Zapytaj swojego nauczyciela, czy ma wdrożony program korepetycji rówieśniczych lub poprosić o utworzenie zajęć dodatkowych. Jeśli tego nie zrobi, możesz sam je zorganizować.
Możesz kochać czytanie prozy i wyróżniać się analizą charakteru, a jednocześnie nienawidzić poezji i Szekspira. Skoncentrowanie powtórki materiału na tym, co sprawia Ci trudność, podniesie poziom Twoich umiejętności i wyniki w tych obszarach do poziomu tych, które sprawiają Ci przyjemność.
Poćwicz pisanie rozprawek, przećwicz wymyślanie tematów i wątków, ćwicz z materiałami szkoleniowymi...
Nie dlatego, że CKE lub szkoła wymagają zdobycia kwalifikacji, ale dlatego, że masz cele, które chcesz osiągnąć w życiu, a edukacja jest najlepszym sposobem na ich osiągnięcie.
Lekcje polskiego mogą być dla Ciebie nudne, a uczniowie na kursie języka polskiego irytujący. Przeglądanie strona po stronie arkuszy egzaminacyjnych i zaznaczanie informacji może nie sprawiać Ci przyjemności. Możesz nie mieć ochoty na rozwijanie umiejętności uczenia się lub tworzenia mapy myśli. W porządku; wielu uczniów czuje to samo.
Jednak jeśli zastosujesz te metody w przygotowaniu do matury rozszerzonej z języka polskiego, wiedząc, z czym się mierzysz, prosząc o pomoc, kiedy jej potrzebujesz i ucząc się, jak opracowywać skuteczne techniki powtórki materiału, będziesz tak zajęty nauką, że nawet nie pomyślisz o tym, jak stresująca może być matura z polskiego.
Czy to nie wspaniałe mieć kompletny przewodnik po zdawaniu matury z języka polskiego na poziomie rozszerzonym? Szkoda, że nie było takich poradników, kiedy ja przygotowywałam się matury...
Źródła
- Matura 2025 - CKE nowe zmiany w egzaminach, https://www.otouczelnie.pl/artykul/15248/Matura-2025-CKE-nowe-zmiany-w-egzaminach, [Dostęp: 26.11.2024]