Mapy są abstrakcyjne i zarazem konkretne - przy małym swoim obiektywizmie wcale nie oferują odbicia rzeczywistości, lecz jedynie jej śmiałą interpretację.
Judith Schalansky
Mapy topograficzne są nieocenionym narzędziem, szczególnie dla tych, którzy mogą nie wiedzieć dokładnie, czym są oraz jak przydatne mogą się okazać w życiu codziennym, a tym bardziej jak czytać czy rysować mapy topograficzne.
Te narzędzia nawigacyjne to znacznie więcej niż tylko element programu nauczania, ponieważ jest to narzędzie, które pomaga nam odnaleźć się w terenie czy to podczas spacerów, jazdy rowerem, samochodem czy nawet w podróży i w Polsce i za granicą.
Wzmacniając swoją umiejętność czytania i rozumienia map topograficznych i map geologicznych, nie tylko łatwiej będzie ci znaleźć wyjście z trudnych sytuacji na nieznanym terenie dzięki możliwości nawigacji, ale także uzyskasz wyższą ocenę z egzaminów z geografii!
Celem tego artykułu jest wyszczególnienie wszystkiego, co musisz wiedzieć o mapach topograficznych, abyś mógł z pewnością siebie przystąpić do egzaminu z geografii, wiedząc, że jesteś w stanie poradzić sobie z każdym pytaniem, które może pojawić się na twojej drodze.
mapy papierowe
mapy cyfrowe (GIS)
mapy interaktywne online
mapy 3D i modele terenu
Historia i przeznaczenie map topograficznych
Aby zrozumieć, jak ważne są te narzędzia dla nawigacji, ważne jest, abyśmy mieli poczucie, jak ewoluowały do tego, czym są dzisiaj.
Mapy powstały już tysiące lat temu w najbardziej jeszcze prymitywnej wersji, ponieważ ludzie od prehistorii rysowali na ścianach mapy otoczenia. Już w starożytności Babilon tworzył gliniane tabliczki z mapami dolin, a Egipt miał Mapę Turyńską przedstawiającą Nil.
Mapy zatem przetrwały próbę czasu i niesamowicie ewoluowały na przestrzeni wieków. Wielki postęp w naukach kartograficznych nastąpił wraz z publikacją pierwszych map Mercatora w XVI wieku, a w XVII -XVIII powstają pierwsze wiarygodne mapy topograficzne oparte na pomiarach polowych i astronomicznych. Pierwsza typowa mapa tematyczna ukazała się w 1701 roku.
Wiek XIX był kluczowy dla rozwoju map topograficznych. Był to okres rozwoju map topograficznych, które dokładnie przedstawiają rzeźbę terenu, drogi, rzeki i inne szczegóły.
W tamtym okresie wiele krajów rozpoczęło tworzenie szczegółowych map topograficznych, które miały znaczenie militarno-strategiczne i cywilne.
Najbardziej cenną i znaną mapą, która miała wpływ na to jakich map używamy dziś było powstanie w Wielkiej Brytanii Ordnance Survey, której zadaniem było tworzenie szczegółowych map topograficznych kraju. Mapy te odegrały kluczową rolę w zarządzaniu gruntami, planowaniu urbanistycznym i w operacjach wojskowych. Ustanowiły one standard dokładnego i szczegółowego mapowania.
Ordnance Survey to agencja i wydział rządu Wielkiej Brytanii zajmujący się sporządzaniem map Wielkiej Brytanii, zawierającą ponad pół miliarda obiektów, które mogą być aktualizowane do 20 000 razy dziennie. Na oficjalnej stronie OS, znajdziesz mapy nie tylko Wielkiej Brytanii, ale również innych krajów, w tym Polski.
Z biegiem lat wprowadzanie różnych technologii tylko wzmocniło możliwości tego narzędzia nawigacyjnego. Jeden znaczący postęp nastąpił w 1855 roku, kiedy to wykorzystanie fotografii lotniczej stało się elementem tworzenia map, umożliwiając usprawniony i precyzyjny proces gromadzenia danych.
Niedługo później druk kolorowy jeszcze bardziej poprawił estetykę map geodezyjnych, czyniąc je bardziej czytelnymi i zapewniając większy potencjał do przekazywania danych na papierze. Miejmy nadzieję, że docenisz to narzędzie i zaczniesz postrzegać je jako coś więcej niż tylko rozdział w podręczniku szkolnym!
Wprowadzenie technologii cyfrowych i nawigacji satelitarnej GPS umożliwiło rozwój map cyfrowych i nawigacji, dzięki czemu możemy obecnie korzystać z interaktywnych map na smartfonach, nawigacji samochodowych i innych urządzeniach, które pozwalają nam precyzyjnie określić nasze położenie i znaleźć optymalne trasy. Jedyne co musisz posiadać do odpowiednie umiejętności kartograficzne, aby móc je poprawnie odczytać!
Kluczowe cechy map
Mapy mogą być dość przytłaczające, gdy patrzy się na nie po raz pierwszy. Dla niewprawnego oka mogą wydawać się przeładowane informacjami, a wyodrębnienie jakichkolwiek przydatnych informacji ze zdjęcia może okazać się trudne.
Jednakże, gdy już zapoznasz się z kluczowymi cechami map i będziesz wiedział, na co zwracać uwagę, zaczniesz uwielbiać ich widok na swoich arkuszach egzaminacyjnych, ponieważ mogą one zaoferować kilka łatwych do zdobycia punktów!
- Skale map
- System odniesienia siatki geograficznej
- Symbole i legendy
Skale map
Jedną z przeszkód, z którą uczniowie geografii często sobie nie radzą, jest znalezienie, a następnie odczytanie skali mapy. Mówiąc prostym językiem, skala mapy mówi nam, jaka odległość na mapie odpowiada rzeczywistej wielkości obszaru, który opisuje.
Na przykład na mapach można znaleźć różne skale, takie jak 1 do 25 tysięcy.
Zasadniczo mówi nam to, że na każdy 1 cm, który mierzymy na naszej mapie, odległość odpowiada 25 tysiącom centymetrów lub 250 metrom w rzeczywistości.
W ten sposób tak rozległy obszar, taki jak całe miasto lub nawet cała Polska, może być przedstawiona na kartce papieru formatu A3 lub A4.
W ten sposób tak rozległy obszar, taki jak całe miasto lub nawet cała Polska, może być przedstawiona na kartce papieru formatu A3 lub A4.
Jest to coś, czego nigdy nie zapomnisz. Z pewnością ucieszy cię również fakt, że opisy tekstowe są zwykle dostarczane wraz z samymi mapami, co pozwala zrozumieć proporcje skali obrazu, z którym masz do czynienia na egzaminie. Niezależnie czy są to mapy topograficzne Polski czy innego kraju, umiejętności odczytu często pozostają niezmienne.
System odniesienia do siatki geograficznej
Kolejną cechą, którą musisz być w stanie rozróżnić, jest system siatki, który zauważysz na każdej napotkanej mapie.
Linie pionowe łączące dwa bieguny, biegnące po powierzchni kuli ziemskiej nazywane są „południkami”, a ich wartość rośnie w miarę przesuwania się po mapie z zachodu na wschód; linie poziome tworzące okręgi, ułożone równolegle względem siebie to „równoleżniki”, a ich wartość rośnie w miarę przesuwania się na północ w górę mapy.
Są one niezbędne do podania współrzędnych określonych obiektów na mapie i prawie na pewno pojawią się jako krótkie pytanie na każdym możliwym egzaminie z geografii czy to na maturze, czy na studiach.
Często będziesz oceniany pod kątem umiejętności odczytania odniesienia do siatki określonego elementu na mapie, gdzie będziesz musiał podać czterocyfrowe lub sześciocyfrowe odniesienie do siatki, aby pokazać, że jesteś w stanie dokładnie odczytać i zlokalizować określony element lub symbol na mapie.
Symbole i legendy
Jedną z najważniejszych rzeczy, których można się nauczyć, omawiając w całości temat map, jest zapoznanie się z różnymi symbolami i zrozumienie, jak czytać i rysować legendę towarzyszącą mapie.
Symbole na mapach przedstawiają elementy stworzone przez człowieka w sposób, który jest prosty i spójny dla osób czytających mapę, aby mogli je odczytać i zrozumieć podczas nawigacji po nieznanym terenie.
Na przykład, jeśli chodzi o coś takiego jak transport, ważne elementy, takie jak drogi i linie kolejowe, będą szybko widoczne podczas czytania mapy.
Kluczowe cechy, takie jak rzeki i lasy, budowle, takie jak szkoły i kościoły oraz tereny, takie jak farmy i parki, będą znacznie łatwiejsze do rozpoznania podczas pierwszego czytania mapy.
Chociaż na egzaminie możesz zostać poproszony o wybranie jednej z tych funkcji na mapie bez legendy, w większości sytuacji okaże się, że mapie towarzyszy klucz lub legenda, która pomoże ci ją zinterpretować.
Tak więc, znając typowe symbole występujące na mapach i rozumiejąc, jak czytać legendę mapy, będziesz dobrze przygotowany zarówno na nadchodzące wycieczki piesze i rowerowe, jak i będziesz gotowy do zdobycia pełnych punktów w tej części egzaminu z geografii!
Czytanie map topograficznych Polski i świata
Czytanie map to umiejętność, którą można rozwijać wraz z praktyką. Tak więc, podczas gdy czytanie wszystkiego o różnych funkcjach jest świetnym sposobem na zapoznanie się z tym, jak zlokalizować różne elementy na mapie, sprawdzenie się z przeszłymi arkuszami egzaminacyjnymi wyostrzy twoje umiejętności.
Nie tylko da ci to najlepsze wyobrażenie o rodzaju pytań, które prawdopodobnie zostaną ci zadane w tym dniu, ale także da ci poczucie, ile punktów jest przyznawanych za różne pytania i poinformuje cię, jak najlepiej przydzielić swój czas podczas odpowiadania na papier.
Nie ma sensu poświęcać wielu godzin na przygotowanie się do pytań, które nie pojawią się na egzaminie. Ćwicząc czytanie map z poprzednich etapów, będziesz lepiej przygotowany do uzyskania oceny, na którą zasługujesz.
Ważne jest, aby podczas czytania mapy nie czytać pytania i od razu przejść do próby oznaczenia lub zlokalizowania funkcji. Pamiętaj, aby poświęcić chwilę na zrozumienie mapy, patrząc na legendę, jej skalę i wszelkie kluczowe cechy, które mogą stać się widoczne po pierwszym spojrzeniu na dany teren.
Po zapoznaniu się z tą krótką listą kontrolną powinieneś być przygotowany do rozpoczęcia pracy nad pytaniami. Poznanie podstaw interpretacji map geologicznych jest kluczowe dla początkujących geografów i naukowców zajmujących się ziemią.
Ze względu na treść (ogólnogeograficzne, tematyczne),
Ze względu na skalę,
Ze względu na przeznaczenie,
Ze względu na sposób prezentacji,
Ze względu na źródło danych (oficjalne, społecznościowe itd.)
Zrozumienie map topograficznych do nawigacji
Miejmy nadzieję, że wyjaśnił Ci pokrótce czytanie mapy oraz, że będziesz w stanie odpowiedzieć na każde pytanie dotyczące map. Być może na nowo docenisz te cenne narzędzia i to, co mogą nam powiedzieć o otaczającym nas świecie. Czytanie map geologicznych Polski czy świata jest z pewnością przydatną oraz praktyczną umiejętnością.
Od ich wojskowych początków do ich obecnej roli we wspieraniu różnych sektorów, mapy te ewoluowały, aby stać się nieocenionymi narzędziami do eksploracji i planowania. W miarę jak stajemy się coraz bardziej zależni od pomocy nawigacyjnych w naszym życiu i przygodach, długotrwałe znaczenie tych starannie skonstruowanych map pokazuje, jak cenne i opisowe są one!
Jeśli uważasz, że przydałby ci się dodatkowy zestaw wyszkolonych oczu podczas doskonalenia umiejętności czytania map, możesz z łatwością przejść do strony głównej Supeprof i przejrzeć wielu wykwalifikowanych korepetytorów oferujących swoje usługi online lub w Twojej okolicy. Możesz rozpocząć swoją przygodę z nauką już dziś za pomocą kilku prostych kliknięć myszką!
Lubisz ten artykuł? Oceń nas!
Loading...