Nauka gry na jakimkolwiek instrumencie muzycznym to coś więcej niż tylko nauka gry na Wlazł kotek na płotek, czy nawet pięcie się po szczeblach kariery w orkiestrze symfonicznej jako wykwalifikowany muzyk klasyczny; musisz także nauczyć się jak dbać o swój instrument.

Jeśli chodzi o naukę gry na skrzypcach, istnieje cała masa codziennych nawyków, których będziesz musiał przestrzegać, aby mieć pewność, że Twoje skrzypce są odpowiednio konserwowane.

Nagrodą za dbanie o skrzypce będzie ciepły i wyraźny dźwięk instrumentu, a także uniknięcie konieczności regularnej naprawy skrzypiec.

Odpowiedzialny muzyk szanuje swój instrument i kunszt włożony w jego wykonanie przez lutnika.

Jesteś zupełnym nowicjuszem i zastanawiasz się nad szczegółami konserwacji instrumentu, zanim kupisz własne skrzypce? A może jesteś doświadczonym skrzypkiem i chcesz odświeżyć swoje kompendium wiedzy na temat pielęgnacji skrzypiec?

Niezależnie od Twoich umiejętności muzycznych lub wiedzy na temat instrumentów strunowych i ich renowacji, ten artykuł przypomni Ci wszystko, co musisz wiedzieć na ten temat dbania o skrzypce.

Dostępni najlepsi nauczyciele gry na skrzypcach
Martyna
5
5 (19 ocen(y))
Martyna
100 zł
/zł/h
Gift icon
1-sza lekcja za darmo!
Marta
5
5 (5 ocen(y))
Marta
120 zł
/zł/h
Gift icon
1-sza lekcja za darmo!
Karolina
5
5 (5 ocen(y))
Karolina
120 zł
/zł/h
Gift icon
1-sza lekcja za darmo!
Alona
5
5 (12 ocen(y))
Alona
130 zł
/zł/h
Gift icon
1-sza lekcja za darmo!
Dawid
5
5 (8 ocen(y))
Dawid
200 zł
/zł/h
Gift icon
1-sza lekcja za darmo!
Aleksandra
5
5 (9 ocen(y))
Aleksandra
80 zł
/zł/h
Gift icon
1-sza lekcja za darmo!
Anton
5
5 (5 ocen(y))
Anton
120 zł
/zł/h
Gift icon
1-sza lekcja za darmo!
Sara
5
5 (19 ocen(y))
Sara
60 zł
/zł/h
Gift icon
1-sza lekcja za darmo!
Martyna
5
5 (19 ocen(y))
Martyna
100 zł
/zł/h
Gift icon
1-sza lekcja za darmo!
Marta
5
5 (5 ocen(y))
Marta
120 zł
/zł/h
Gift icon
1-sza lekcja za darmo!
Karolina
5
5 (5 ocen(y))
Karolina
120 zł
/zł/h
Gift icon
1-sza lekcja za darmo!
Alona
5
5 (12 ocen(y))
Alona
130 zł
/zł/h
Gift icon
1-sza lekcja za darmo!
Dawid
5
5 (8 ocen(y))
Dawid
200 zł
/zł/h
Gift icon
1-sza lekcja za darmo!
Aleksandra
5
5 (9 ocen(y))
Aleksandra
80 zł
/zł/h
Gift icon
1-sza lekcja za darmo!
Anton
5
5 (5 ocen(y))
Anton
120 zł
/zł/h
Gift icon
1-sza lekcja za darmo!
Sara
5
5 (19 ocen(y))
Sara
60 zł
/zł/h
Gift icon
1-sza lekcja za darmo!
Zaczynajmy

Codzienna konserwacja skrzypiec

Jeśli chcesz zachować swoje skrzypce w nienagannym stanie i zminimalizować zużycie instrumentu, jest kilka rzeczy, które będziesz musiał robić codziennie (lub tak często, jak będziesz ćwiczyć).

Oto cztery najważniejsze kroki, jakie każdy skrzypek musi wykonać przed i po rozpoczęciu gry na skrzypcach, niezależnie od tego, na jakim rodzaju skrzypiec grają:

1. Naciąganie i luzowanie włosia końskiego

Zanim zaczniesz grać na skrzypcach, musisz: przygotować smyczek.

Pierwszym krokiem w przygotowaniu smyczka skrzypcowego jest naciąganie włosia smyczka.

Aby to zrobić, wystarczy przekręcić śrubę na końcu smyczka w prawo, aż włosie końskie się napnie. Aby sprawdzić, czy włosie smyczka nie jest zbyt napięte lub za luźne, umieść palec wskazujący między włosiem a drewnianą częścią smyczka. Jeśli naprężenie jest prawidłowe, włosie nie będzie sprawiało dyskomfortu.

Struny skrzypcowe.
Dbanie o smyczek skrzypcowy jest niezbędne, aby uzyskać dobry dźwięk. | źródło: Unsplash - Rose Miller

Innym sposobem sprawdzenia naciągu włosia smyczka jest przyjrzenie się drewnianej części smyczka, która powinna być lekko wygięta w kierunku włosia. Jeśli zaczyna się wyginać na zewnątrz, włosie jest zbyt naprężone.

Po skończeniu gry na skrzypcach musisz poluzować włosie końskie zanim odłożysz smyczek.

Aby to zrobić wystarczy przekręcić śrubę znajdującą się na końcu smyczka w lewo.

2. Naniesienie kalafonii na smyczek skrzypcowy

Nałożenie kalafonii na włosie końskie po jego naciągnięciu jest częścią przygotowania smyczka do gry na skrzypcach.

Kalafonia to stały bursztynowy osad pochodzący z soku drzewnego. Jej celem jest zapewnienie pewnego poziomu tarcia między włosiem smyczka a struną skrzypiec – bez niej smyczek po prostu ślizgałby się po strunach skrzypiec, nie wydając żadnego dźwięku. Większość skrzypiec jest sprzedawana z kalafonią jako częścią wyposażenia.

Aby nałożyć kalafonię, po prostu trzymaj smyczek w prawej ręce, a kalafonię w lewej. Następnie przeciągnij całą długość smyczka kalafonią kilka razy.

Po nałożeniu kalafonii spróbuj zagrać smyczkiem nutę na skrzypcach. Jeśli jest cicha lub skrzypiąca, nałóż więcej kalafonii, aż dźwięk stanie się wyraźniejszy.

3. Przetarcie skrzypiec ściereczką do kurzu

Po zakończeniu lekcji gry na skrzypcach lub sesji ćwiczeniowych, zaleca się przetarcie skrzypiec suchą szmatką.

Zakurzone skrzypce.
Wycieranie skrzypiec zapobiegnie gromadzeniu się kurzu, a także wyczyści struny skrzypiec z lepkiej warstwy kalafonii. | źródło: Unsplash - Lucia Miloro

Powinieneś również wytrzeć część drewnianą smyczka do skrzypiec przed jego odłożeniem.

Do przecierania skrzypiec możesz używać dowolnej ściereczki przeznaczonej do czyszczenia na sucho, jednak najskuteczniejszą metodą usuwania niechcianego kurzu z korpusu instrumentu, smyczka i strun są ściereczki z mikrofibry i ściereczki do kurzu.

Jeśli chcesz mieć pewność, że Twoja ściereczka czyszcząca prawidłowo spełnia swoje zadanie, pierz ją regularnie. Pranie usunie większość brudu, jednak gdy nagromadzi się znaczna ilość kalafonii, należy wymienić szmatkę.

4. Odłożenie skrzypce

Przechowywanie skrzypiec w bezpiecznych warunkach jest jednym z najważniejszych aspektów dbania o instrument strunowy.

Większość skrzypiec, podczas zakupu, jest spakowana w futerał, który odpowiada ich kształtowi.

Futerały te są zaprojektowane tak, aby bezpiecznie przechowywać instrument i chronić go przed uszkodzeniami zewnętrznymi, zapewniając wsparcie dla najdelikatniejszych części skrzypiec, w tym szyjki, mostka, ślimaka, strunnika, kołków stroikowych i oczywiście smyczka. Kupując skrzypce, upewnij się, że są one wyposażone w odpowiedni futerał - niezależnie od tego, czy są to skrzypce tanie lub drogie, musisz umieć je prawidłowo przechowywać.

assignment_turned_in
Etui na skrzypce

Skrzypce to niesamowicie delikatne instrumenty, dlatego też tak ważne jest, aby były one prawidłowo przechowywane w futerałach, gdy nie są używane. Oznacza to, że nie powinny być przechowywane na krześle, umieszczane na stojaku na skrzypce ani pozostawiane w miejscu, w którym mogłyby zostać przewrócone lub nadepnięte.

Ogólna konserwacja

Dumny właściciel skrzypiec nie ogranicza się tylko do codziennych czynności, aby dbać o ich konserwację – jest wiele rzeczy, które musisz robić rzadziej, aby mieć pewność, że Twój instrument będzie w doskonałym stanie.

Oto najważniejsze informacje, które musisz znać na temat ogólnej konserwacji skrzypiec:

Wymień struny skrzypiec

Struny warto wymieniać co 12 miesięcy, jednak potrzeba może mieć inną częstotliwość w zależności od tego, jak często grasz na skrzypcach.

Wymiana strun w skrzypcach może wydawać się na początku przerażająca, więc jeśli jesteś początkującym skrzypkiem, możesz zwrócić się o pomoc do profesjonalisty w lokalnym sklepie ze skrzypcami.

Struny do skrzypiec można kupić w każdym dobrym sklepie muzycznym. Dobry stroik do skrzypiec pomoże dostosować dźwięki, po wymianie strun.

Skrzypce ze śladami użytkowania.
Upewnienie się, że struny skrzypiec są stosunkowo nowe, oznacza, że skrzypce będą dobrze brzmieć. | źródło: Unsplash - Johanna Vogt

Wymiana włosia smyczka

Podobnie jak struny skrzypiec, włosie końskie na smyczku skrzypcowym również ulega zużyciu i kruszeje z czasem.

Wytyczne dotyczące wymiany włosia smyczków skrzypcowych są mniej jasne niż te dotyczące wymiany strun w instrumencie, ale z reguły zauważysz, kiedy z włosiem jest coś nie tam, lub nawarstwiło się na nim zbyt dużo kalafonii.

Niektórzy profesjonaliści wymieniają włosie końskie co kilka miesięcy, podczas gdy wielu studentów może użytkować smyczek dwa lata bez wymiany włosia smyczkowego.

Zmiana włosia smyczkowego to zajęcie zarezerwowane wyłącznie dla osób specjalizujących się w wytwarzaniu smyczków – nie próbuj samodzielnie wymieniać włosia na smyczku.

Poziom temperatury i wilgotności

Wiadomo, że zmiany wilgotności i temperatury otoczenia mają wpływ na instrumenty muzyczne rzeźbione w drewnie (w tym gitarę i instrumenty dęte drewniane, takie jak klarnet).

Aby utrzymać skrzypce w odpowiedniej temperaturze, skrzypkom zaleca się traktowanie instrumentu tak, jak traktowaliby człowieka. Choć może to brzmieć ekstremalnie, utrzymanie skrzypiec w temperaturze, która jest dla Ciebie komfortowa, zapobiega odkształcaniu i pęknięciom delikatnego korpusu skrzypiec.

Dlatego nie zostawiaj skrzypiec na noc w wychłodzonym samochodzie, ani na tylnym siedzeniu w słoneczny dzień.

Wilgotność jest również kwestią, którą skrzypkowie muszą brać pod uwagę.

Ponieważ skrzypce są wykonane z drewna, naturalnie chłoną wilgoć z otaczającego powietrza. Z tego powodu utrzymanie regularnego poziomu wilgotności jest ważne dla zapobiegania odkształcaniu.

Zaleca się przechowywanie skrzypiec w miejscach, w których wilgotność wynosi 40% - 60%. W przypadku znacznego spadku poziomu wilgotności dostępne są nawilżacze powietrza do skrzypiec, które zapobiegną uszkodzeniu instrumentu.

Nawilżacze powietrza mogą pasować do futerału na skrzypce, lub mogą być stosowane do nawilżania powietrza w całym pomieszczeniu.

Jak odnowić skrzypce?

Naprawa skrzypiec

Jeśli regularnie grasz na swoim instrumencie, to naturalne, że niekiedy wymaga on pewnych napraw.

Jeśli kiedykolwiek zauważysz jakiekolwiek zmiany w jakości dźwięku lub grywalności swoich skrzypiec, dobrym pomysłem może być zabranie ich do lutnika (konserwatora skrzypiec), aby je odnowił w serwisie.

Instrumenty muzyczne w pracowni lutnika.
Lutnik to osoba specjalizująca się w wytwarzaniu i naprawie instrumentów strunowych. | źródło: Unsplash - Mario La Pergola

Naprawa i serwisowanie instrumentów, podobnie jak serwisowanie samochodów, polega na sprawdzeniu, czy wszystkie części skrzypiec są w jak najlepszym stanie technicznym, aby instrument mógł w pełni wykorzystać swój potencjał.

Usługi naprawy i renowacji skrzypiec są zazwyczaj oferowane przez sklepy muzyczne z własnym warsztatem, którego celem jest doprowadzenie wszystkich instrumentów do jak najlepszego brzmienia. W przypadku lutnictwa (sztuka wytwarzania skrzypiec), wykwalifikowani specjaliści w dziedzinie renowacji ćwiczą swój fach w polerowaniu i lakierowaniu instrumentów z rodziny skrzypiec (w tym wiolonczeli i kontrabasów), a także wymianie zużytych podstrunnic i upewnianiu się, że kołki stroikowe nie są zbyt sztywne lub luźne.

Pełny serwis należy przeprowadzać mniej więcej raz w roku, aby zapewnić instrumentowi najlepsze brzmienie. Przy odpowiednim serwisowaniu dobre skrzypce brzmią niemal tak pięknie jak Stradivarius.

Lubisz ten artykuł? Oceń nas!

5,00 (1 ocen(y))
Loading...

Marta Pniewska

Pozytywnie zakręcona idealistka. Straszna psiara i wielbicielka gier planszowych. Fascynatka lingwistyki, kreatywnego myślenia i samorozwoju.