Czy zastanawiałeś się kiedyś, jakim językiem mówi się w Szwajcarii?
Szwajcaria to mały kraj śródlądowy położony w Europie Środkowej, ale ze względu na swoją historię i lokalizację, ma kilka języków urzędowych: francuski, niemiecki, włoski i retoromański!
W tym artykule chcemy w szczególności wyjaśnić specyfikę języka niemieckiego i dialekty niemieckie szczególnie w Szwajcarii, ponieważ jest to najczęściej używany język w Szwajcarii, którym posługuje się ok. 62,8% populacji (w 2016 roku).
Można to wyjaśnić dominującą liczbą i większym wpływem niemieckojęzycznych Szwajcarów na Szwajcarów nie-niemieckich w Konfederacji Szwajcarskiej, gdzie w 17 z 26 kantonów językiem urzędowym jest standardowy szwajcarski niemiecki, a ponadto kraje te mają własny dialekt niemiecki i unikalny sposób mówienia.
Język szwajcarsko-niemiecki
Standardowy język niemiecki nie jest w powszechnym użyciu w Szwajcarii. Podobnie jak w sąsiednich krajach, Niemczech i Austrii, używa się jego dialektów, które są zbiorczo określane jako szwajcarski niemiecki. Standardowy szwajcarski niemiecki jest używany jedynie jako wspólny język w sytuacjach formalnych i dokumentach urzędowych, aby wprowadzić pewną jednorodność terytorium politycznemu.
Podobnie jak Niemcy i Austria, Szwajcaria, oprócz języków urzędowych, posiada różnorodne dialekty w każdym regionie językowym. To sprawia, że w tym bogatym kraju ciężko śledzić użycie konkretnych form języka.
Szwajcaria to piękny kraj, który oferuje wiele możliwości w różnorakich dziedzinach: edukacja, badania i możliwości pracy. Znajomość jednego z czterech języków używanych w Szwajcarii zawsze się przyda, jeśli kiedykolwiek będziesz tam pracować lub podróżować.
Niemiecki w Szwajcarii
Zanim nauczysz się języka niemieckiego, warto najpierw sprawdzić czym język niemiecki, którym się mówi w Szwajcarii, różni się od innych języków niemieckich występujących w Europie Środkowej. Oficjalny standardowy szwajcarski niemiecki jest bardzo podobny do tego używanego w Niemczech i Austrii, gdzie istnieją tylko pewne różnice w słownictwie i fonetyce, ze względu na pluricentryczny charakter języka niemieckiego.
Niemniej jednak dialekt szwajcarsko-niemiecki drastycznie różni się od języka niemieckiego, do tego stopnia, że Niemcy i Austriacy muszą mieć napisy, aby zrozumieć programy telewizyjne lub wywiady prowadzone w Szwajcarii.
Będzie im również niezwykle trudno się porozumieć, jeśli obie strony nie mówią standardowym niemieckim.
Taka sytuacja wydaje się dość niezwykła, ponieważ wydawać by się mogło, że język niemiecki ewoluował w sposób jednorodny, ale języki i dialekty niemieckie kształtowały się i rozwijały w różny sposób w zależności od kraju i regionu ze względu na okresy historyczne.
Jeśli przyjrzymy się bliżej historii języka niemieckiego, odnajdziemy liczne okresy i różne fale standaryzacji, które doprowadziły do osiągnięcia standardowego poziomu języka niemieckiego, którego często się uczymy w dzisiejszych czasach.
Kontekst historyczny języka niemieckiego
Język niemiecki należy do języków zachodniogermańskich, obok angielskiego i holenderskiego, ale przeszedł szereg okresów, które ukształtowały i stworzyły standardowy język niemiecki, jaki znamy dzisiaj. W każdym okresie ustalano różne aspekty języka niemieckiego.
Pierwszy okres rozpoczął się w średniowieczu od przesunięcia spółgłoskowego w języku wysokoniemieckim, znanym również jako staro-wysoko-niemiecki, jest to jeden z najważniejszych okresów, ponieważ możemy go uważać za moment narodzin języka niemieckiego. W tym okresie w Europie Środkowej nastąpiła zmiana brzmienia, której nie doświadczyły inne języki zachodniogermańskie, takie jak staroangielski. Miało to miejsce na terenach, które obecnie uznajemy za Niemcy.
W tym okresie mówiono głównie różnymi dialektami i istniała bogata tradycja ustna. Zachowało się jedynie kilka tekstów pisanych, które są świadectwem istnienia tego okresu.
Po okresie staro-wysoko-niemieckim nastąpił okres średnio-wysoko-niemiecki, trwający od 1050 do 1350 roku.
W tym czasie ekspansja plemion germańskich poza wschodnie peryferie Świętego Cesarstwa Rzymskiego zajęła znaczący obszar geograficzny, porównywalny z dzisiejszymi krajami, takimi jak Austria, Polska, Czechy, Słowacja, Słowenia, Węgry i Rumunia; powodując znaczny wzrost liczby osób mówiących po niemiecku poza obecnymi granicami Niemiec.
W tym okresie wciąż zachodziły zmiany językowe w formie mówionej i pisanej w różnych obszarach geograficznych.
Później nadszedł okres wczesnego nowo-wysoko-niemieckiego (1350-1650), w którym rozpoczął się rozwój współczesnego języka niemieckiego. W tym ważnym okresie Gutenberg wynalazł prasę (1440 r.) i rozpoczął rewolucja w drukowaniu przekładem Biblii z łaciny na niemiecki, która dokonana została przez Lutra w 1534 r. To zapoczątkowało proces standaryzacji pisanej formy języka niemieckiego i zastąpienie łaciny językiem niemieckim w państwach niemieckich, które były częścią Świętego Cesarstwa Rzymskiego.
Jednak dopiero w połowie XVIII wieku pojawił się powszechnie akceptowany standard języka niemieckiego w formie pisemnej, ponieważ był on używany w handlu i rządach przez Imperium Habsburgów, które rozpoczęło się w Austrii, ale obejmowało również środkową i wschodnią część Europy. Proces standaryzacji trwał dalej. Bracia Grimm stworzyli pierwszy słownik, a następnie powstał pierwszy Podręcznik Dudena (1872 r.) z zasadami gramatycznymi i ortograficznymi, z którymi zapoznasz się, gdy zaczniesz uczyć się języka niemieckiego!
Przypadek szwajcarski
Jak rozwijał się język niemiecki w Szwajcarii, a co obejmuje szwajcarsko-niemiecki? Szwajcarsko-niemiecki nie reprezentuje tylko jednego dialektu, ale raczej szeroki zakres lokalnych i regionalnych dialektów. Chociaż liczbę dialektów szwajcarskiego niemieckiego szacuje się na około setki, są one generalnie zrozumiałe, ponieważ wszystkie pochodzą z alemańskiej formy niemieckiej, która należy do grupy dialektów wysokoniemieckich. Różnica ta pojawiła się w okresie średnio-wysoko-niemieckim około 1200 r., kiedy to dominowały odmiany szwabska i wschodniofrankońska.
Ponadto w tym okresie historycznym narodził się zalążek dzisiejszej Szwajcarii, będącej ligą obronną przed imperium Habsburgów. Oznacza to, że Szwajcaria nie miała takiego samego procesu standaryzacji, jaki miały w tym okresie Austria i Niemcy, co wyjaśnia, dlaczego dialekty górnoniemieckie, takie jak alemański, stały się dominujące w tej części Europy Środkowej.
Ponieważ na początku trudno pojąć różnicę między językiem a dialektem, zwłaszcza w przypadku języka niemieckiego, poniżej przedstawiamy kilka kluczowych różnic, które pomogą zobrazować różnice między standardowym językiem niemieckim a dialektem szwajcarsko-niemieckim:
Na przykład słowo „Haus” (dom) w standardowym języku niemieckim brzmi „Häuschen” (mały domek), a w szwajcarskim „Hüüsliin”.
Ponadto język włoski i francuski ukształtowały wiele słów w języku szwajcarskim niemieckim, a w słowniku języka szwajcarskiego niemieckiego można znaleźć nawet słowa francuskie, jednym z przykładów jest użycie słowa merci zamiast danke, by powiedzieć dziękuję.
Dlatego ucząc się języka niemieckiego, należy koniecznie zastanowić się, dlaczego i gdzie chcielibyśmy go używać, a w szczególności nim mówić. Szwajcaria uznaje standardowy język szwajcarski za język urzędowy, ale dialekt szwajcarsko-niemiecki jest najczęściej używanym językiem w Szwajcarii.
Pamiętaj, że nauka szwajcarskiego języka niemieckiego przyda Ci się tylko, jeśli mieszkasz w Szwajcarii, ponieważ będą się nim posługiwać jedynie rodowici Szwajcarzy. Szwajcarski język niemiecki nie jest używany w żadnym innym kontekście za granicą.
Ważne jest, aby o tym wiedzieć, ponieważ pomoże Ci to zdecydować, jakie kursy i jakiego poziomu standardowej znajomości języka niemieckiego potrzebujesz, aby pogłębić swoją znajomość niemieckiego, lub czy chcesz uczyć się wyłącznie szwajcarskiego niemieckiego.
Jeśli więc rozważasz przeprowadzkę, pracę lub studia w Szwajcarii, nauka szwajcarskiego języka niemieckiego może być świetną zaletą, która pozwoli Ci lepiej poznać kulturę tego kraju i znaleźć lepsze możliwości.
Znalezienie nauczyciela lub korepetytora specjalizującego się w szwajcarsko-niemieckich zwrotach i dialektach może być trudne, ale nie niemożliwe. Superprof pozwoli Ci znaleźć kogoś z tego obszaru, kto specjalizuje się w tego typu niemieckich dialektach, pomagając Ci w ten sposób w nauce języków niemieckich.
W międzyczasie zalecamy poszukać popularnych szwajcarskich zwrotów niemieckich, aby lepiej zrozumieć kulturę i atmosferę, które są bardzo specyficzne dla szwajcarskich dialektów niemieckich, takie jak Znüni, co oznacza „o dziewiątej”, ale odnosi się również do „przekąski na drugie śniadanie”, powszechnego rytuału i zwyczaju w całej Szwajcarii.
Lubisz ten artykuł? Oceń nas!
Loading...
