Kiedy słyszysz o języku zachodniogermańskim, możesz myśleć, że chodzi tu głównie o język niemiecki, ale czy wiesz, że angielski i holenderski są również częścią rodziny zachodniogermańskiej. Ponadto język zachodniogermański stanowi tylko jedną część całej rodzina germańskiej, która obejmuje również północ i języki wschodniogermańskie.
Główną różnicą jest to, że języki zachodniogermańskie stanowią największą z tych trzech gałęzi, głównie dlatego, że obejmuje język angielski, który jest najbardziej rozpowszechnionym i najczęściej używanym językiem zachodniogermańskim na świecie. Jeśli chcesz zgłębić niemiecki, przejrzyj korepetycje z niemieckiego na głównej stronie Superprof, albo lokalne ogłoszenia nauczycieli, np. niemiecki korepetycje szczecin.
Historia i charakterystyka języka zachodniogermańskiego
Języki zachodniogermańskie należą do języków indoeuropejskich, duża rodzina języków rodzimych dla zachodniej i południowej Eurazji. Obejmuje większość języków europejskich, podczas gdy języki zachodniogermańskie rozwinęły się w regionie Morza Północnego, Ren-Wezera i Łaby.
Uczeni mieli trudności z określeniem dokładnego związku z trzema grupami języka germańskiego ze względu na brak dowodów i pism. Jednakże grupa zachodniogermańska ma szereg cech, które rozwinęły się od wczesnego średniowiecza, takich jak: innowacje fonologiczne, morfologiczne i leksykalne, których nie ma w językach północno- i wschodniogermańskich.
Spośród wielu lokalnych dialektów zachodniogermańskich, angielski, fryzyjski, holenderski, afrikaans, niemiecki i jidysz to sześć nowoczesnych języków standardowych, które powstały w tej grupie rodzinnej. Każdy z tych języków ewoluował w określonym regionie i przeszedł różne ewolucje, co stworzyło języki, które znamy dzisiaj. Poniżej znajduje się przegląd każdego z tych języków, które stanowią rodzinę języków zachodniogermańskich.
Protojęzyk zachodniogermański
Wśród naukowców toczy się debata na temat istnienia lub nieistnienia zachodniogermańskiego prajęzyka, który rozdzielił się na języki wschodniogermańskie między I a II wiekiem p.n.e. Ten rozłam połączył języki północno-zachodniogermańskie i stworzył trzy grupy językowe, konwencjonalnie zwane „zachodniogermańskimi”.
Germański Morza Północnego, spokrewniony z anglo-fryzyjskim i starosaskim
Wezersko-Renski germański, spokrewniony z językiem niderlandzkim.
Łaba germański, spokrewniony z dialektami górnoniemieckimi i większością dialektów środkowoniemieckich staro-wysoko-niemieckiego.
Do cech, które uznano za decydujące o rozłamie z językami wschodniogermańskimi, zaliczono następujące innowacje językowe:
Ze względu na brak pisemnych dowodów okres ten jest silnie kontrowersyjny wśród językoznawców. Niemniej jednak różnice między germańskim wschodnim, północnogermańskim i zachodniogermańskim są obecne i współcześnie widoczne w różnicach i podobieństwach językowych między krajami Europy Środkowej a krajami Europy Północnej i Wschodniej.
Język angielski
Ten międzynarodowy język powstał w Anglii za sprawą starożytnych Germanów, którzy wyemigrowali do Wielkiej Brytanii. Język angielski jest najbardziej spokrewniony z fryzyjskim i dolnosaksońskim i został ukształtowany przez inne języki, takie jak francuski i łacina. Język ten rozwinął się ponad 1400 lat i jest obecnie najczęściej używanym językiem na świecie oraz trzecim najczęściej używanym językiem ojczystym, po chińskim standardowym i hiszpańskim.
Język fryzyjski
Ten język zachodniogermański nie odniósł takiego sukcesu jak język angielski. Współczesnym językiem fryzyjskim mówi się obecnie tylko w trzech pozostałych regionach: zachodniofryzyjskim w holenderskiej prowincji Fryzja, wschodniofryzyjskim w niemieckiej Saarze i północnofryzyjskim wzdłuż zachodniego wybrzeża niemieckiego Szlezwiku, co łącznie stanowi około 8000 mówców.
Fryzyjski pojawił się tysiąc lat temu na wybrzeżu Morza Północnego i rozprzestrzenił się od współczesnej Holandii Północnej aż do dzisiejszego niemieckiego Szlezwiku i przyległych wysp przybrzeżnych.
Fryzyjski nie miał takiego samego rozwoju społecznego i politycznego jak angielski, dlatego też był uważany bardziej za dialekt niż język urzędowy.
Język holenderski lub flamandzki i afrikaans
Język holenderski jest językiem urzędowym i narodowym Holandii i jednym z języków narodowych Belgii, obok francuskiego. Jest również używany w byłych Antylach Holenderskich i Surinamie, byłej zależności Holandii. Afrykanerski jest językiem ojczystym języka holenderskiego i jednym z języków urzędowych Republiki Południowej Afryki. Choć dziś są to dwa różne języki, to jednak mają wspólną historię, szczególnie kolonialną.
Język niderlandzki jest bardzo jednolitym językiem i pozostał w tej samej formie pisemnej w Holandii i Belgii, jednak podobnie jak niemiecki ma kilka języków mówionych i odmian dialektów w zależności od kraju i regionu. Język używany w celach urzędowych nazywa się standardowym niderlandzkim, podczas gdy każdy dialekt ma specyficzny akcent, który charakteryzuje region, z którego pochodzi i ma silny wpływ na tożsamość i kulturę.
Na język niderlandzki wpływ mieli germańscy użytkownicy z Morza Północnego z jednej strony i południowogermańscy użytkownicy „frankońskiego”, znani również jako Frankowie. Miało to miejsce w VII i VIII wieku, kiedy mocarstwa Merowingów i wczesnych Karolingów rozszerzyły się na zachodnie obszary przybrzeżne i osiedliły się na terenach zamieszkanych przez grupę germańską z Morza Północnego.
Jedną z głównych cech strukturalnych języka niderlandzkiego jest wyraźny rozwój i-umlaut (ï), podczas gdy we wszystkich innych językach zachodnio- i północnogermańskich i-umlaut wpływał na wszystkie samogłoski tylne: ä / ö / ë / ü.
Historycznie miasta flamandzkie miały silny wpływ ekonomiczny i kulturalny, szczególnie w okresie środkowoniderlandzkim (1150-1500). Dowodem na to są wpływy skrybów i lingwistów z Flandrii aż do XV wieku. W okresie rządów obcych w XVIII i XIX wieku język niderlandzki utracił swój status polityczny i ekonomiczny. Dopiero w XX wieku sytuacja ta uległa poprawie dzięki działaniom politycznym osób mówiących po niderlandzku.
Afrykanerski wywodzi się z kolonialnego dialektu języka niderlandzkiego, który wzbudził wiele kontrowersji zarówno w kontekście jego rozwoju historycznego, jak i obecnego miejsca w społeczeństwie południowoafrykańskim.
Obecność języka holenderskiego i niderlandzkiego w Afryce Południowej rozpoczęła się w 1652 r., w okresie kolonizacji przez Holenderską Kompanię Wschodnioindyjską.
Ponadto, była tam również znaczna liczba Niemców i Francuzów, co spowodowało pierwsze zmieszanie dialektów niderlandzkich z nieniderlandzkimi językami europejskimi.
Innym kluczowym czynnikiem w kształtowaniu się języka afrikaans było pojawienie się odmiany kreolskiej języka holenderskiego zarówno wśród ludu Khoisan, jak i sprowadzonej populacji niewolników kolonii. Ta intensywna interakcja języków i kultur stworzyła język afrikaans, język pomiędzy holenderskim dialektem kolonialnym a odmianą kreolską. Język afrikaans rozwijał się przez całą historię kolonii i został uznany za język urzędowy w 1925 r. przez parlament Republiki Południowej Afryki, całkowicie zastępując język holenderski.
Obecnie, liczne dialekty pochodzące z języka afrikaans pojawiły się również wśród różnych grup niebiałych i kreolskich. Język afrikaans jest bardzo zbliżony do języka niderlandzkiego pod względem słownictwa, ale ma uproszczona morfologię i kilka innowacji składniowych.
Język niemiecki
Niemiecki to kolejny język zachodniogermański, który rozwinął się w Europie Środkowej we wczesnym średniowieczu wraz z pojawieniem się staro-wysoko-niemieckiego podczas przesunięcia spółgłoskowego w języku wysoko-niemieckim. Obecnie jest językiem urzędowym trzech krajów europejskich: Niemiec, Austrii i Szwajcarii. Mimo że jego forma pisemna jest dość jednolita w tych krajach, ponieważ normą jest standardowy język niemiecki, jego formy mówione i dialekty są bardziej zróżnicowane niż język angielski i jego dialekty.
Istnienie wielu dialektów wynika z przyczyn historycznych. Powodem jest rozsianie licznych plemion germańskich po Europie Środkowej oraz to, że każdy region rozwinął własny dialekt i tożsamość kulturową. Dla wsparcia w nauce niemieckiego warto skorzystać z korepetycje niemiecki online.
Najbardziej widoczne różnice występują między nizinami północnych Niemiec a wyżynami południa, do których należą południowe Niemcy, Szwajcaria (szwajcarski niemiecki) i niektóre części Austrii (austriacki niemiecki). Tę zmianę w języku można wyjaśnić odległością geograficzną i historycznym rozwojem języka w tych częściach Europy Środkowej.
Dowiedz się więcej o językach i dialektach niemieckich oraz ich cechach charakterystycznych.
Einmal ist keinmal.
Jeden raz to żaden raz.
Istnienie wielu dialektów wynika z przyczyn historycznych. Powodem jest rozsianie licznych plemion germańskich po Europie Środkowej oraz to, że każdy region rozwinął własny dialekt i tożsamość kulturową.
Język jidysz
Jidysz był ważnym językiem zachodniogermańskim, używanym przez ok. 11 milionów mówców przed II wojną światową, połowa z nich zginęła w nazistowskim holokauście. Dziś jest kilka milionów użytkowników języka jidysz na całym świecie, w tym rodzimi użytkownicy języka i ci, którzy używają go jako drugiego języka. Większość użytkowników obecnie mieszka w Izraelu i Stanach Zjednoczonych.
Jidysz jest specyficznym językiem germańskim, gdyż łączy w sobie elementy germańskie z elementami i językami romańskimi, słowiańskimi oraz hebrajsko-aramejskimi.
Historycznie język ten rozwinął się w X wieku, kiedy Żydzi z północnych Włoch i Francji osiedlili się w Nadrenii. Niedługo potem żydowskie osady musiały przenieść się na terytorium słowiańskie z powodu krucjat i prześladowań, które nastąpiły po Czarnej Śmierci.
Języki słowiańskie miały ogromny wpływ na rozwój języka jidysz. Ponieważ język ten rozwinął się w tak wielu krajach i kulturach, jest on bardzo interesujący dla językoznawców i naukowców ze względu na jego specyfikę i różnorodność dialektów w zależności od regionu.
Duża rodzina języków zachodniogermańskich
Rodzina języków zachodniogermańskich jest stara, szeroka, różnorodna i występuje w wielu krajach na całym świecie, a jej dialekty kształtują się pod wpływem lokalnej i regionalnej kultury oraz tożsamości.
Języki zachodniogermańskie mają podobne silne tło historyczne, takie jak okres wędrówek ludów, przesunięcie spółgłosek w języku wysokoniemieckim. Lokalne i regionalne wpływy stworzyły języki i dialekty, które znamy dzisiaj. Bez względu na to, który z tych języków zdecydujesz się opanować, napotkasz różnorodność, która spełni Twoje lingwistyczne potrzeby!
Lubisz ten artykuł? Oceń nas!
Loading...
