Niezależnie od tego, czy kiedykolwiek trzymałeś w rękach skrzypce, czy też nie, nazwa Stradivarius brzmi znajomo.
Stradivarius, słynna na całym świecie nazwa instrumentów strunowych stworzonych przez jednego z najlepszych lutników w historii lutnictwa, Antonia Stradivariego, odzwierciedla geniusz rzemiosła o doskonałym dźwięku.
Co dokładnie sprawia, że skrzypce Stradivariusa są tak niezwykłe?
Jaka jest historia rodziny Stradivari?
Czy dziś nadal można kupić oryginalny instrument muzyczny Stradivariusa?
Zachowane instrumenty wykonane przez Antonia Stradivariego są warte miliony dolarów, jednak są tak rzadkie, że nawet jeśli dysponujesz odpowiednią kwotą, szanse na znalezienie oryginalnych Stradivariusów z XVII czy XVIII wieku są znikome.
Wielu lutników pracuje nad odtworzeniem niektórych modeli Stradivariusa tak dokładnie, jak to możliwe, w nadziei na przywrócenie do życia ich charakterystycznego brzmienia. Dzięki temu można kupić skrzypce o podobnym brzmieniu - ale nie będzie to oryginalny Stradivarius.
Jeśli interesuje Cię bogata historia instrumentów strunowych i chcesz dowiedzieć się więcej na temat tego, dlaczego Stradivariusy są tak cenne, nasz przewodnik opowie Ci wszystko, co musisz wiedzieć o skrzypcach Stradivariusa.
Rodzina Stradivari: Historia
Skrzypce Stradivariusa to dzieło znanego włoskiego lutnika Antoniego Stradivariego i jego rodziny z XVII i XVII wieku, ale jak, dlaczego i gdzie to wszystko się zaczęło?
Choć niewiele wiadomo o szczegółach życia Stradivariusa, historycy szacują, że urodził się w Cremonie w 1644 roku.
Zanim Antoni Stradivarius urodził się i zyskał sławę jako mistrz w wytwarzaniu instrumentów strunowych, miasto Cremona przez długi czas uchodziło za włoską stolicę mistrzów lutnictwa.
Antonius Stradivarius (to łacińska forma jego imienia) był uczniem Nicolò Amatiego – wiodący wówczas lutnik, wywodzący się z rodziny mistrzów lutnictwa, którzy przyczynili się do rozwoju stylu gry na skrzypcach znanego do dziś.
Pod koniec nauki Stradivarius pracował nad tworzeniem własnych instrumentów, jednocześnie pracując dla Amatiego, aż do końca lat sześćdziesiątych XVII wieku, kiedy to założył własny warsztat.
Stradivarius eksperymentował z proporcjami skrzypiec, altówki i wiolonczeli, próbując uzyskać jak najlepsze brzmienie.
To właśnie Antonio Stradivarius zaprojektował kształt i rozmiar współczesnych skrzypiec, a także takie szczegóły, jak kształt mostku.
Wkład Stradivariusa w rozwój współczesnej lutnictwa jest zapewne jednym z wielu powodów, dla których jego instrumenty są nadal uważane za najlepsze, jakie kiedykolwiek powstały.
Zamiłowanie do skrzypiec Stradivariego odziedziczyło dwóch z sześciu synów Antonia Stradivariego, Francesco Stradivari i Omobono Stradivari, którzy kontynuowali produkcję instrumentów strunowych pod słynną marką Stradivarius, a każdy z nich wypracował własny artystyczny styl.
Powodem, dla którego nazwisko Stradivari jest tak sławne w świecie muzyki, jest wkład rodziny w rozwój współczesnych skrzypiec we wszystkich formach, altówki, wiolonczeli, a nawet mandoliny.
Co sprawia, że skrzypce Stradivariusa są tak wyjątkowe?
Skrzypce i inne instrumenty strunowe wykonane przez Antonia Stradivariego to wzór dla współczesnych skrzypiec pod względem wymiarów i proporcji – ale dlaczego właściwie ten projekt odniósł tak wielki sukces po latach eksperymentów?
Badanie przeprowadzone przez naukowca z Donald Danforth Plant Science Center w Missouri1 obrało za cel ustalenie, w jaki sposób pionierska konstrukcja Stradivariego różni się od poprzednich instrumentów.
Badacz, dr Dan Chitwood, wykorzystał zdjęcia przedniej i tylnej strony różnych skrzypiec i porównał je, stosując metodę porównywania kształtu i formy gatunków roślin, aby uzyskać statystyczną dokładność mapowania kształtu projektów Stradivariego do projektów innych lutników na przestrzeni dziejów.
Projekt Stradivariusa miał wpływ na produkcję skrzypiec przez całe stulecia.
Wyniki tych badań wskazują, że kształt skrzypiec ma niewielki wpływ na brzmienie instrumentu. Zamiast tego inne czynniki, takie jak drewno, z którego wyrzeźbiono korpus skrzypiec, a także lakier, który jest często pomijany jako ostatni szczegół, może znacząco zmienić tembr. Żadna ilość strojenia skrzypiec nie odtworzy brzmienia Stradivariusa na gorszym instrumencie.
Jednakże badania dr. Chitwooda wskazują, że z czasem charakterystyczny projekt Stradivariusa został szeroko przyjęty przez innych mistrzów lutnictwa w XIX wieku, ponieważ usiłowali oni odtworzyć brzmienie Stradivariusa.
Czy to oznacza, że trend kopiowania kształtu Stradivariusa, który nadal jest tak popularny, był całkowicie daremny?
Odkrycie to może obalać legendę o magicznym kunszcie Antoniego Stradivariego, jednak inni lutnicy rozumieli, jak ważne jest używanie określonych materiałów w budowie instrumentów strunowych.
Tak więc, chociaż skupienie się na ogólnym kształcie skrzypiec mogło być zbędne, dążenie do wykorzystania tego samego rodzaju drewna używanego i odkrycia formuły lakieru w Stradivariusach miało sens.
Podążanie śladami Antonia Stradivariego i jego rodziny doprowadziło do opracowania standardowego kształtu współczesnych skrzypiec, a także do produkcji wielu wysokiej jakości kopii, które przy odpowiedniej pielęgnacji, są porównywalne z oryginalnymi Stradivariusami.
Ile skrzypiec Stradivarius jest na świecie?
Antoni Stradivari tworzył skrzypce w XVII i XVIII wieku. Oznacza to, że istniejące oryginalne instrumenty mają około 300 lat!
- Ile instrumentów zrobił Stradivari?
- Ile przetrwało trzy stulecia?
instrumentów strunowych
Były to głównie skrzypce, ale jego rzemiosło obejmowało również harfy, gitary, altówki i wiolonczele.
Obecnie szacuje się, że około 650 instrumentów z oryginalną etykietą Stradivariusa przetrwało ostatnie 300 lat.
Co więc stało się z brakującymi 350 instrumentami?
300 lat to długi czas, aby cokolwiek przetrwało w nienaruszonym stanie, w tym czasie może się wiele wydarzyć. Wiele instrumentów Stradivariego zostało skradzionych lub przepadło na skutek wypadków losowych, takich jak powodzie, pożary domów, a nawet bombardowania w czasie wojen światowych.
Ze względu na przypisaną wartość, większość z nich została odnaleziona lub odzyskana.
W rzeczywistości istnieje strona internetowa poświęcona śledzeniu każdego z pozostałych instrumentów Stradivariusa, gdzie można śledzić miejsce przebywania poszczególnych skrzypiec, altówek i wiolonczel.
Chociaż dziedzictwo Stradivariusa jest postrzegane jako bezcenne, oryginalne instrumenty osiągają na aukcjach niebotyczne ceny.
Najwyższa cena skrzypiec Stradivariusa zapłacona na aukcji wyniosła 16 000 000 dolarów (to 60 milionów złotych!).
W 2014 roku podjęto również próbę uzyskania jeszcze wyższej ceny, wystawiając na aukcję Sotheby's altówkę Stradivariusa z minimalną ofertą 45 000 000 dolarów (blisko 170 milionów złotych), jednak minimalna cena nie została osiągnięta i altówka pozostaje w rękach prywatnych.
Kto właściwie jest właścicielem tych legendarnych instrumentów?
Wiele instrumentów Stradivariego jest własnością profesjonalnych skrzypków, kolekcjonerów i arystokratów, niektóre są natomiast eksponowane w muzeach.
Coraz częściej właściciele tych słynnych instrumentów wypożycza je na pewien czas profesjonalistom.
Na przykład jedne skrzypce wykonane w 1687 roku, znane pod pseudonimem Mercur-Avery, wypożyczono Jonathanowi Carney, koncertmistrzowi Baltimore Symphony Orchestra od 2002 roku, który regularnie występuje z orkiestrą symfoniczną.
Inne dzieło Stradivariego z 1667 roku pod nazwą Aranyi zostało sprzedane kolekcjonerowi Francisowi Aranyi w 1986 roku.
Skrzypce stworzone przez Antonia Stradivariego zyskały więc na wartości jako symbole bogatej historii lutnictwa.
Dziedzictwo Stradivariego
Chociaż Stradivardi i jego dwaj synowie-lutnicy od dawna nie produkują już instrumentów strunowych ani smyczków, ich dziedzictwo nadal żyje w postaci współczesnych skrzypiec.
Widzieliśmy już, jak wyglądał kształt skrzypiec Stradivariusa przyjęty jako standard dla współczesnych skrzypiec, ale czy wiesz, że do dziś istnieją lutnicy, którzy starają się wiernie odtworzyć te 300-letnie arcydzieła?
Oprócz firm, które masowo produkują skrzypce dla uczniów, wykorzystując te same wymiary co najsłynniejsze Stradivariusy, istnieje również wielu lutników, którzy poszukują materiałów używanych przez Stradivariego w celu oddania hołdu słynnemu rzemieślnikowi, najwierniej jak to możliwe.
W Chinach mistrz lutnictwa Xue Ping Hue stworzył serię replik skrzypiec Stradivariusa z 1715 r., używając tylko najlepszych materiałów, aby stworzyć instrument o tej samej jakości brzmienia co oryginał. Nawet współczesne repliki Stradivariusa mają wysoką cenę. Na szczęście koszt skrzypiec dla początkujących jest dużo mniejszy!
Jeśli jesteś początkującym skrzypkiem lub maestro (dyrygentem lub koncertmistrzem), historia rodziny Stradivariego i ich legendarnych instrumentów strunowych na pewno Cię zaciekawi. Kto wie? Może sam kiedyś będziesz mógł zagrać na prawdziwym Stradivariusie.
Źródła
- Research shows the influence of Stradivarius on violin development, https://www.thestrad.com/research-shows-the-influence-of-stradivarius-on-violin-development/4560.article [Dostęp: 28.05.2025]
Lubisz ten artykuł? Oceń nas!
Loading...
