Szachy, cenione za zawiłe strategie i ponadczasowy urok, mogą poszczycić się bogatą gamą kategorii i tytułów, które ukazują mistrzostwo jej graczy. Kategorie te obejmują różne poziomy umiejętności, którymi gracze wykazują się począwszy od lokalnych turniejów klubowych po prestiżowe wydarzenia międzynarodowe.
Ponadto tytuły szachowe reprezentują lata poświęcenia, nauki i nieustannego dążenia do doskonałości. Niezależnie od tego, czy walczysz o upragniony tytuł arcymistrza, czy rywalizujesz w regionalnych mistrzostwach, szachiści są częścią świata, w którym króluje intelekt i pomysłowość.
Dołącz do nas, w podróży po fascynującej krainie szachowych kategorii i tytułów, gdzie każdy ruch cechuje się ambicją i aspiracją.
Co kwalifikuje szachistę do uzyskania kategorii lub tytułu szachowego?
Kategorie i tytuły szachowe na różnym szczeblu przyznawane są na podstawie rankingu szachowego.
Każdy szachista rozpoczyna swoją przygodę w profesjonalnych turniejach szachowych nie posiadając kategorii. Wraz z kolejnymi wygranymi zdobywa punkty rankingowe, które pozwalają mu na wspinanie się po kolejnych szczeblach kategorii a później tytułów szachowych.
Działanie rankingu ELO
Ranking szachowy Elo, opracowany przez węgiersko-amerykańskiego fizyka Arpada Elo w XX wieku, stanowi podstawę rankingów szachowych na całym świecie.
System ten przydziela szachistom oceny liczbowe na podstawie ich wyników w grach rankingowych. Kiedy rywalizuje ze sobą dwóch graczy, ich oceny określają oczekiwany wynik meczu, z korektami dokonywanymi w zależności od rzeczywistego wyniku.
Ocena gracza może wzrosnąć lub spaść w zależności od względnej siły jego przeciwników i marginesu zwycięstwa lub porażki. Z biegiem czasu system Elo zapewnia wiarygodną miarę poziomu umiejętności szachisty, umożliwiając uczciwe i konkurencyjne pojedynki na różnych poziomach umiejętności.
Dzięki swojej matematycznej precyzji i szerokiemu zastosowaniu, system rankingowy Elo w dalszym ciągu kształtuje krajobraz szachów wyczynowych, zapewniając uniwersalny język zarówno graczom, organizatorom, jak i entuzjastom.
Czy rankingi ELO online i na turniejach są takie same?
Systemy rankingowe Elo używane przez internetowe platformy szachowe, takie jak Chess.com i Lichess, oraz te używane w tradycyjnych turniejach mają te same podstawowe zasady, ale istnieją zauważalne różnice w ich wdrażaniu i wpływie.
- Środowisko: Platformy internetowe oferują graczom wygodny i dostępny sposób rywalizacji z dowolnego miejsca z dostępem do Internetu, podczas gdy profesjonalne turnieje wymagają fizycznej obecności w wyznaczonym miejscu. Ta różnica w środowisku może mieć wpływ na takie czynniki, jak koncentracja gracza, kontrola czasu i dostępność pomocy zewnętrznej.
- Uczestnicy zawodów: Platformy internetowe zazwyczaj mają większą i bardziej zróżnicowaną pulę graczy, obejmującą graczy z całego świata o różnym poziomie umiejętności i doświadczenia. Z kolei turnieje często przyciągają bardziej lokalną lub regionalną pulę uczestników, chociaż większe wydarzenia mogą przyciągać graczy z zagranicy.
- Zapobieganie oszustwom: Platformy internetowe stoją przed wyzwaniem zapobiegania oszustwom poprzez wykorzystanie pomocy komputerowej lub innych nieuczciwych korzyści. Doprowadziło to do wdrożenia wyrafinowanych środków zapobiegających oszustwom, w tym algorytmów, moderatorów i narzędzi do wykrywania. Turnieje opierają się na fizycznym nadzorze i przepisach, aby zachować uczciwość i rzetelność.
- Zawyżenie rankingów: Niektórzy krytycy twierdzą, że rankingi online mogą podlegać zawyżeniu ze względu na takie czynniki, jak łatwiejszy dostęp do gier, krótszy czas kontroli oraz dominacja formatów swobodnych lub błyskawicznych. Z drugiej strony, oceny turniejowe mogą być postrzegane jako bardziej stabilne i odzwierciedlające prawdziwy poziom umiejętności gracza w miarę upływu czasu.
- Kontrola czasu: Platformy internetowe oferują szeroką gamę kontroli czasu, od punktowej (ultraszybkiej) po korespondencyjną (długoterminową), umożliwiając graczom wybór tempa, które najbardziej im odpowiada. Turnieje zazwyczaj opierają się na standardowej kontroli czasu, takiej jak klasyczna (dłuższa) lub szybka (krótsza), ze stałymi przyrostami lub przydziałem czasu na ruch.
- Interakcja społecznościowa: Podczas gdy platformy internetowe ułatwiają interakcję poprzez funkcje takie jak czat, fora i wydarzenia społecznościowe, turnieje oferują możliwość interakcji twarzą w twarz i nawiązywania kontaktów między graczami, trenerami i widzami.
Podsumowując, chociaż systemy rankingowe ELO online i na turniejach mają te same podstawowe zasady, każdy z nich ma swoje zalety i wyzwania, uwzględniając różne preferencje i priorytety społeczności szachowej.
Aby zdobyć oficjalną kategorię lub tytuł szachowy należy brać udział w turniejach stacjonarnych, podnoszenie rankingu ELO na platformach internetowych nie ma wpływu na kategorie i tytuły szachistów.
Okręgowe kategorie szachowe
Kategorie okręgowe nadawane są przez wojewódzkie związki szachowe1.
Gracz, który po raz pierwszy przystępuje do oficjalnego turnieju jest zawodnikiem niesklasyfikowanym, czyli graczem bez kategorii (bk), a jego ranking ELO wyjściowo wynosi 1000. Wynik rozgrywek z udziałem takiego gracza wpływa na zmiany rankingu, punkty zostają do niego dodane lub odjęte, co decyduje o zmianie kategorii szachisty.
Kategorie szachowe i próg punktowy, którego przekroczenie związane jest ze zmianą kategorii, według Regulaminu Klasyfikacyjnego Polskiego Związku Szachowego2, są różne w zależności od płci.
Szachiści zrzeszeni w klubach i Wojewódzkich Związkach Szachowych, będących członkami Polskiego Związku Szachowego, oraz zarejestrowani w CR bez przynależności mogą mieć nadane następujące kategorie (jednakowe dla kobiet i dla mężczyzn).
Regulamin Klasyfikacyjny Polskiego Związku Szachowego
Kategorie okręgowe w szachach:
- Kategoria piąta (V) - punktacja rankingowa;
- 1100 kobiety
- 1200 mężczyźni
- Kategoria czwarta (IV) - punktacja rankingowa;
- 1250 kobiety
- 1400 mężczyźni
- Kategoria trzecia (III) - punktacja rankingowa;
- 1400 kobiety
- 1600 mężczyźni
- Kategoria druga (II) - punktacja rankingowa;
- 1600 kobiety
- 1800 mężczyźni
Kategoria I należy już do kategorii centralnych.
Szachowe tytuły i kategorie centralne
Centralne tytuły i kategorie szachowe przyznawane są przez Polski Związek Szachowy (PZSzach).
Innym warunkiem przyznania kategorii, lub tytułu jest wymagana ilość partii rozgrywanych systemem szwajcarskim oraz jedno lub dwukołowych.
Wymagana ilość rozgrywek3 (z nielicznymi wyjątkami, ujętymi w regulaminie PZSzach) to 5 partii dla V i IV kategorii, 7 partii dla III i II kategorii oraz 9 partii dla I kategorii, na tytuł kandydata i na tytuł mistrza.
Kategorie i tytuły centralne w szachach:
- Kategoria pierwsza (I) - punktacja rankingowa;
- 1800 kobiety
- 2000 mężczyźni
- Kandydat na mistrza krajowego (k) - punktacja rankingowa;
- 2000 kobiety
- 2200 mężczyźni
- Mistrz krajowy (m) - punktacja rankingowa;
- 2200 kobiety
- 2400 mężczyźni
Wybierz lekcje szachowe online z Superprof.
Szachowe tytuły międzynarodowe
Międzynarodowe tytuły szachowe nadawane są przez Międzynarodową Federację Szachową (FIDE)4.
FIDE nadaje dwie kategorie tytułów: open i kobiece. Kobieta może posiadać tytuł open lub kobiecy, mężczyzna może posiadać tylko tytuł open.
Międzynarodowe tytuły szachowe FIDE dla kobiet:
- Kandydatka na mistrzynię FIDE (Woman Candidate Master - WCM);
- punktacja rankingowa 2000
- Mistrzyni FIDE (Woman FIDE Master - WFM);
- punktacja rankingowa 2100
- Mistrzyni międzynarodowa (Woman International Master - WIM);
- punktacja rankingowa 2200
- Arcymistrzyni (Woman Grandmaster - WGM);
- punktacja rankingowa 2300
Międzynarodowe tytuły szachowe FIDE open:
- Kandydat na mistrza FIDE (Candidate Master - CM);
- punktacja rankingowa 2200
- Mistrz FIDE (FIDE Master - FM);
- punktacja rankingowa 2300
- Mistrz międzynarodowy (International Master - IM);
- punktacja rankingowa 2400
- Arcymistrz (Grandmaster - GM);
- punktacja rankingowa 2500
Tytuły wydawane przez FIDE są bardzo prestiżowe, ich zdobycie wymaga dużego wkładu pracy i talentu oraz udziału w szachowych turniejach międzynarodowych.
Szachowe tytuły dla juniorów
Ogólne turnieje szachowe nie mają ograniczeń wiekowych, więc nawet młodsi szachiści mogą brać w nich udział w ramach swojej kategorii.
Jednak dla najmłodszych fascynatów gry w szachy organizowane są również okręgowe, krajowe i międzynarodowe turnieje juniorów, młodzików i kadetów.
W opisie takich turniejów zazwyczaj uwzględniony jest przedział wiekowy dla grup biorących udział w zawodach.
W turniejach dla młodych graczy można zdobywać oddzielne tytuły, ale również pracować nad swoim rankingiem ELO w klasyfikacji ogólnej.
Wpisz szachy trening w wyszukiwarkę Superprof.
Najważniejszą cechą wszystkich tytułów szachowych jest to, że nie można ich stracić. Raz zdobyty tytuł zachowuje się dożywotnio, nawet w obliczu spadku rankingu.
Źródła
- Kategorie szachowe i rankingi, https://ksz-zefir.pl/baza-wiedzy/kategorie-szachowe-i-rankingi/, [Dostęp: 03.04.2024]
- Regulamin Klasyfikacyjny Polskiego Związku Szachowego, https://pliki.pzszach.pl/komisje/ewidencji_klasyfikacji_i_rankingu/2017/regulamin_klasyfikacyjny.pdf, [Dostęp: 03.04.2024]
- Kategorie szachowe, http://luksorient.pl/index.php/2015-01-27-09-08-12/kategorie-szachowe, [Dostęp: 03.04.2024]
- Tytuły szachowe, https://www.chess.com/pl/terms/tytuly-szachowe, [Dostęp: 03.04.2024]
Lubisz ten artykuł? Oceń nas!
Loading...
