W języku polskim znajduje się całkiem sporo zapożyczeń z języka francuskiego.
Galicyzmy, bo o nich mowa, dzielą się na dwa rodzaje. Te które piszemy tam samo, ale czytamy inaczej oraz takie, które brzmią tak samo, ale mają inną pisownię.
Korzystamy również z wielu bezpośrednich zapożyczeń całych fraz z języka francuskiego.
Nie popełnij faux pas przy prawidłowym zapisie déjà vu.
Mimo zapożyczeń z języka francuskiego, niejeden Francuz nie poradzi sobie z naszym językiem.
Dowiedzmy się, ile już znasz francuskiego. Razem odkryjemy, jak la langue française wpłynął na język polski!
Klasyfikacja języka polskiego
Zanim zostaniemy przytłoczeni jakimkolwiek poczuciem wyższości języka francuskiego, musimy zbadać korzenie naszego języka ojczystego.
Wszyscy lingwiści twierdzą z różnym stopniem stanowczości: polski jest językiem słowiańskim.
Oznacza to, że podstawą naszej gramatyki i słownictwa są starożytne cywilizacje słowiańskie.
Dokładna klasyfikacja naszego języka ojczystego to język zachodniosłowiański, należący do grupy lechickiej. Początki języka można śledzić aż do rozpadu wspólnoty bałto-słowiańskiej (ok. 1500 – 1300 r. p.n.e.).
Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego polski jest uznawany za jeden z najtrudniejszych języków świata?
Trochę śledztwa pokazuje, że nasza deklinacja i bogactwo końcówek, oraz dźwięki trudne do wymówienia dla obcokrajowców są głównymi winowajcami.
Dla nas, native speakerów języka polskiego, wszystkie dż, cz i sz są na porządku dziennym, a deklinacja nie sprawia ogromnego problemu, ale patrząc na te aspekty polszczyzny z perspektywy mówcy innego języka, łatwo dostrzec możliwe trudności.
Znajdź dobrego korepetytora francuskiego na Superprof.
Jak francuski trafił do języka polskiego?
Integrację słów francuskich z językiem polskim można prześledzić w różnych okresach historycznych, znaczący wpływ zaobserwowano w XVII-XIX wieku.
W tym czasie francuski był często uważany za język dyplomacji, kultury i nauki w Europie, co doprowadziło do przyjęcia francuskich terminów w kontekście naukowym i intelektualnym.
Wpływ Francji na język polski nasilił się w okresie Oświecenia, gdy idee francuskich filozofów i pisarzy rozprzestrzeniły się po Europie.
Polscy intelektualiści i arystokracja, chcąc dostosować się do współczesnych trendów europejskich, zaczęli włączać do swojego języka francuską terminologię.
Epoka napoleońska jeszcze bardziej przyspieszyła napływ słów francuskich do języka polskiego, ponieważ Księstwo Warszawskie utworzone przez Napoleona Bonaparte uznało francuski jako jeden z języków urzędowych.
W tym okresie przyjęto terminy:
- wojskowe,
- administracyjne
- i prawne pochodzenia francuskiego.
W XIX wieku wymiana kulturowa i rozwijające się więzi edukacyjne, przyczyniły się do wzmożonego włączania słów francuskich do polskiej literatury, sztuki i nauki.
Tendencja ta utrzymywała się aż do XX wieku, a dziś francuskie zapożyczenia przyczyniają się do bogactwa i różnorodności słownictwa polskiego.
Chociaż wpływ języka francuskiego osłabł w czasach współczesnych, dziedzictwo tych zapożyczeń językowych pozostaje, odzwierciedlając historyczne i kulturowe powiązania między Polską a Francją.
Francuskie idiomy powszechnie używane w języku polskim
Popularny idiom, „na zawołanie”, może być niezrozumiały dla rodzimego użytkownika języka francuskiego bo przecież co ma wspólnego wołanie z tym, że rzecz, którą potrzebujemy dostajemy natychmiast?
To samo zaobserwujemy w przypadku wyrażenia, na skinienie palca, które ma podobne znaczenie, ale wymachiwanie paluszkiem niekoniecznie dosłownie zostanie odebrane jako określenie szybkiej realizacji naszych próśb.
Idiom to fraza, której znaczenia nie można wywnioskować ze słów w tej frazie.
Frazy idiomatyczne są ogólnie uważane za zależne od kultury lub specyficzne dla języka. Mają tendencję do utraty znaczenia po przetłumaczeniu na inne języki.
Na przykład wyrażenie „mieć na oku” jest tłumaczone na francuski inaczej.
Taki kolokwializm może sprawić, że Francuz zapyta, czy potrzebujesz pomocy z oczyszczeniem oka z tego, co w nim zalega...
Francuskie idiomy mogą być wyjątkiem od postulatu, że hasła są endemiczne dla określonego języka i kultury.
- Czy kiedykolwiek miałeś deja vu?
- Czy kiedykolwiek jadłeś amuse-bouche; przystawkę przed obfitym posiłkiem?
- Być może znasz niejedną femme fatale?
Zgadłeś: to wszystko są francuskie wyrażenia, powszechnie używane przez Polaków.
Oto kilka innych zwroty francuskich, które najprawdopodobniej znasz:
- À propos: co oznacza przy okazji.
- À propos francuskich zapożyczeń, majonez to jedno z takich słów, które wymawiamy tak samo, ale zapisujemy inaczej niż Francuzi.
- Va banque: to powiemy, kiedy chcemy iść na całość.
- Czasem warto pójść va banque, kto nie ryzykuje, ten nie pije szampana (kolejne francuskie słowo).
- Vis-à-vis: tak powiemy o czymś, co znajduje się na przeciwko innego wspomnianego obiektu.
- Unikanie ulubionej restauracji może być trudne, gdy znajduje się ona vis-à-vis miejsca pracy.
- Faux pas: dosłowne tłumaczenie to fałszywy krok, co oznacza gafę.
- Brak prezentu na przyjęciu urodzinowym to poważne faux pas!
I tak wiele podstawowych słów pochodzenia francuskiego jest w naszym języku narodowym! Nawet jeśli (jeszcze) nie mówisz po francusku, dobrze jest, że znasz większość tych słów.
Fashion Week odbywa się co roku, być jesteś fanem haute couture oraz pret a porter?
Zapraszamy wszystkich smakoszy!
Cały leksykon słów po francusku wypełnia nasze książki kucharskie, od sufleta do consommé. Nawet nasza ukochana cukinia uzyskała swoją nazwę z francuskiego!
Zauważysz, że używamy wymowy francuskiej takich słów z pominięciem zmiennych końcówek, aby pasowały do zasad pisowni polskiej.
Znajdź dobre lekcje francuskiego online na Superprof.
Popularne polskie słowa inspirowane francuskimi postaciami
Mleko pasteryzowane jest jedynym akceptowanym standardem nabiału do spożycia. W rzeczywistości już nie dołączamy przymiotnika pasteryzowane kiedy mówimy o mleku.
Mimo to jest wydrukowany na każdej etykiecie butelki mleka, prawda?
Ludwik Pasteur, Francuz, który wynalazł technikę pozostanie na zawsze w naszej pamięci przez proces, który nosi jego nazwisko.
Inni sławni Francuzi, których nazwiska zostały uwiecznione w podobny sposób to:
- Louis Braille,
- Pan i Pani Curie,
- Blaise Pascal,
- i Emile Baudot – definiujący szybkość transmisji, tak ważne dla naszego cyfrowego świata.
Potoczne słowa ukute przez Francuzów
Czy lubisz oglądać telewizję?
Nazwa tej popularnej formy rozrywki pochodzi ze słownictwa francuskiego - télévision.
Tu znajdziesz więcej podstawowych zapożyczeń językowych z francuskiego:
- bagaż - bagage
- bank - banque
- butelka - bouteille
- konfitura - confiture
- fotel - fauteuil
- kafejka - café
- kostium - costume
- luksus - luxe
- pianino - piano
- protest - protestation
- szampan - champagne
- toaleta - toilette
- restauracja - restaurant
- perfumy - parfum
- bluzka - blouse
- biurko - bureau
- telefon - téléphone
- prestiż - prestige
Koncepcje naukowe z francuskiego
Wiele słów, które uważamy za żargon naukowy pochodzą od francuskojęzycznych wynalazców i odkrywców.
Inni słowa do opisania wszechobecnych koncepcji obejmują:
- stetoskop,
- fotografia,
- stratosfera.
W większości przypadków, tłumaczenia – lub ustanowienie całkowicie polskich słów dla takich nowości było niepotrzebne, ponieważ oryginał słowa z francuskiego obejmował pojęcie no i łatwo było je wymawiać.
Śledzenie etymologii słów
W dzisiejszych, cyfrowych czasach, kiedy ledwo masz szansę odetchnąć przed przejściem do następnego zadania, posiadanie czasu na czytanie czegokolwiek jest prawdziwym luksusem.
Czy to oznacza, że Twój harmonogram nie pozwoli Ci cieszyć się korzyściami płynącymi z nauki francuskiego?
Jeśli masz czas, aby zrelaksować się z dobrą książką – a nawet ulubionym czasopismem, możesz rozważyć stworzenie listy słów , które wzbudzą Twoją ciekawość.
Czy wiesz, że słowo tort – urodzinowe ciasto, nie jest bezpośrednim odpowiednikiem francuskiego słowa, które zapisuje się w ten sam sposób?
To słowo, o tej samej pisownia i zbliżonej wymowie, przetłumaczyć można na zło po francusku!
Słowniki zawierają mnóstwo informacji; może nie ma w nich już miejsca na odniesienie do pochodzenia jakiegokolwiek słowa.
Od tego mamy słowniki etymologiczne!
Nie tłumaczą jakiekolwiek słowa w języku francuskim – lub dowolnego słowa w języku polskim! Jednakże, śledzi historię dowolnego podanego słowa do jego korzeni i mówi o okolicznościach otaczających jego pochodzenie.
Jeśli zawsze chciałeś uczyć się francuskiego i wiedzieć więcej o francuskich słowach i zwrotach, słownik etymologiczny to źródło informacji dla Ciebie!
A co jeśli jesteś tak zajęty, że ledwo masz czas na czytanie książki, nie mówiąc już o lekcjach francuskiego?
Zastanów się: nasze codzienne życie może pochłonąć cały nasz czas oraz energię, ale nasz umysł jest zdolny do wielkich wyczynów.
Chociaż jesteśmy skrępowani naszymi obowiązkami społecznymi, nic nie mówi, że nasze umysły nie mogą uciec!
Jednym z najlepszych sposobów na docenienie kultury francuskiej jest odkrywanie licznych rozdroży, które przekształciły język w ten, którym mówi się codziennie.
Wybierając korepetycje z francuskiego w Krakowie lub lekcje francuskiego online, możemy nie tylko opanować nowy język, ale także lepiej zrozumieć strukturę naszego własnego – języka polskiego.
Francuski w standardowym polskim
Niektóre z naszych najczęściej używanych słów pochodzą z Francji.
Oto podstawowe zapożyczenia jezykowe z francuskiego, które są identyczne w obu językach, lub bardzo im do tego blisko:
- menu
- salon
- parasol
- papier
- hotel (hôtel)
- bilet (billet)
- ekran (écran)
- bariera (barrière)
Niemniej jednak, nie możemy zignorować faktu, że francuski jest językiem romańskim, z korzeniami w łacinie.
Czy to nie nie sprawia, że można sądzić , iż jedne z najpopularniejszych polskich słów faktycznie pochodzące z tego starożytnego języka?
Dlaczego powinieneś uczyć się francuskiego?
Nauka mówienia po francusku powinna być łatwa, skoro mówiąc po polsku ludzie używają tak dużo francuskiego w swoich rozmowach.
Niewiele krajów strzeże swojego dziedzictwa językowego tak ściśle jak Francja i broni go tak żarliwie przed najazdami języków obcych – jak na przykład rosnący na całym świecie wpływ języka angielskiego.
Ale odkładając na bok gramatykę: czy mówiony francuski rzeczywiście tak bardzo różni się od mówionego angielskiego?
Przed kolejnymi wakacjami we Francji – kolejną możliwością na doświadczenie imersji,0 dlaczego nie dowiedzieć się, ile czasu zajmie Ci nauka francuskiego?
Lubisz ten artykuł? Oceń nas!
Loading...
„To tylko pchła, ale mój pies lubi ją, bo wierzy, że przez pchłę nie jest sama.” – też tak po francusku brzmi ;)