Spis treści
Nobel ma długą i znakomitą historię, chociaż odznaczenie w dziedzinie ekonomii jest nowszym dodatkiem do tradycji.
Pierwotne pięć nagród dotyczyło następujących dziedzin:
- Chemia,
- Literatura,
- Medycyna,
- Pokój,
- Fizyka.
Nagrody ufundował pionier szwedzki, chemik Alfred Nobel, w swoim testamencie w 1895 roku. Dużą część swojego majątku rozdał, aby ustanowić odznaczenia.
Nagroda Nobla w dziedzinie ekonomii lub znana pod pełną nazwą, Nagroda Sveriges Riksbank w dziedzinie nauk ekonomicznych ku pamięci Alfreda Nobla (The Bank of Sweden Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel), została ustanowiona w 1968 roku przez Sveriges Riksbank, bank centralny Szwecji.
Pierwszych pięć medali przyznano po raz pierwszy w 1901 roku w Sztokholmie, natomiast pierwsze odznaczenie w dziedzinie ekonomii przyznano w 1969 roku.
Co ciekawe, różnią się także organy przyznające uhonorowanie. Chociaż Nobel w dziedzinie fizyki, chemii i od 1969 roku ekonomii jest przyznawany przez Królewską Szwedzką Akademię Nauk, niezależną organizację z siedzibą w Sztokholmie, pozostałe trzy odznaczenia są przyznawane przez inne organy.
Na przykład:
- Nagroda Nobla w dziedzinie medycyny jest przyznawana przez Zgromadzenie Nobla w Instytucie Karolinska w Szwecji,
- Nagroda Nobla w dziedzinie literatury jest przyznawana przez Akademię Szwedzką,
- Pokojowa Nagroda Nobla jest przyznawana przez Norweski Komitet Noblowski.
Chociaż istnieje wiele organów przyznających honory, faktem jest, że zdobycie medalu czy zostanie laureatem jest często postrzegane jako szczyt kariery lub osiągnięć danej osoby, nie wspominając, że jest to nie lada reklama.
Historia Nagrody Nobla w Dziedzinie Ekonomii
Jak wspomniano powyżej, odznaczenie w dyscyplinie ekonomicznej powstało w 1968 roku i jako takie nie było jednym z oryginalnych medali, które zaproponował Alfred Nobel.
Niemniej jednak, laureaci w zakresie ekonomii są ogłaszani w tym samym czasie, co inni finaliści, a każdy pretendent w dyscyplinie ekonomicznej otrzymuje swoje odznaczenie podczas tej samej ceremonii.
Ogólnie rzecz biorąc, w długiej historii organizacji uroczystości przyznano 597 Noble w sześciu sektorach, w tym w ekonomicznym, w latach 1901–2019.
W szczególności, jeśli chodzi o statystyki w zakresie ekonomii, w latach 1969-2019 było:
- 51 nagród,
- 74 laureatów.
Istnieją warunki, które nie pozwalają na przyznanie w danym roku odznaczenia w żadnej z sześciu dyscyplin, na przykład, jeśli żadne prace nie mają wystarczającego znaczenia, aby otrzymać nagrodę. Podczas I i II wojny światowej przez wiele lat nie przyznano różnych odznaczeń.
Co ciekawe, mimo braku medali w niektórych latach, nie było lat bez noblisty z ekonomii. Pomaga w tym zapewne również fakt, że uhonorowanie zostało wprowadzone długo po zakończeniu II wojny światowej.
Potrzebujesz pomocy w nauce? Na stronie Superprof po wpisaniu przykładowej frazy "mikroekonomia korepetycje" w kilka chwil znajdziesz odpowiedniego dla siebie nauczyciela w Twojej okolicy.
Laureaci Ekonomicznej Nagrody Nobla
Pierwszymi w historii laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii w 1969 r. byli Ragnar Frisch z Norwegii i Jan Tinbergen z Holandii za ich teoretyczne badania ekonometryczne.
Najnowszymi laureatami odznaczenia w dyscyplinie ekonomii w roku 2019 są Abhijit Banerjee, Esther Duflo i Michael Kremer. Nagrodę otrzymali za wkład w walkę z ubóstwem.
Laureaci Nagrody Nobla otrzymują złoty medal wraz z nagrodą pieniężną, która może zmieniać się z roku na rok.
Poniżej przedstawiamy innych niedawnych laureatów odznaczenia w zakresie badań ekonomicznych w ciągu ostatniej dekady:
| Rok | Nazwisko | Dziedzina |
|---|---|---|
| 2019 | Abhijit Banerjee, Esther Duflo i Michael Kremer | Walka z ubóstwem |
| 2018 | William D. Nordhaus i Paul M. Romer | Makroekonomia |
| 2017 | Richard Thaler | Finanse behawioralne |
| 2016 | Oliver Hart i Bengt Holmström | Teoria ekonomii, teoria kontraktu |
| 2015 | Angus Deaton | Mikroekonomia |
| 2014 | Jean Tirole | Organizacja przemysłu i mikroekonomia |
| 2013 | Robert J. Shiller, Eugene Fama i Lars Peter Hansen | Ekonomia finansowa |
| 2012 | Alvin E. Roth i Lloyd Shapley | Teoria gier |
| 2011 | Thomas Sargent i Christopher Sims | Makroekonomia |
| 2010 | Peter Diamond, Dale Mortensen i Christopher Pissarides | Mikroekonomia |
Przez lata było wielu znanych ekonomistów, którzy zostali uhonorowani w dyscyplinie ekonomicznej za ich teorie. Do najbardziej znanych laureatów nagrody należą:
- Milton Friedman, między innymi za jego prace w dziedzinie analizy konsumpcji i historii monetarnej,
- Elinor Ostrom za analizę zarządzania gospodarczego,
- Joseph Stiglitz, za pracę na rynkach z asymetryczną informacją,
- John Nash, za pracę w teorii gier niekooperacyjnych,
- A. Michael Spence, za analizę rynków z asymetrią informacji,
- Robert Mundell, za analizę polityki pieniężnej i fiskalnej w warunkach różnych reżimów kursów wymiany oraz analizę optymalnych obszarów walutowych.
Oczywiście, nie musisz być ekonomistą pokroju Stiglitza czy Friedmana, aby otrzymać nagrodę.
Godnymi uwagi wyjątkami są takie postacie, jak Daniel Kahneman, izraelsko-amerykański psycholog, który wraz ze swoim kolegą Amosem Tverskim wnieśli duży wkład w dziedzinę ekonomii behawioralnej, szczególnie poprzez rozwój takich idei, jak teoria perspektywy.
Chociaż Kahneman otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii w 2002 r., Amos Tversky nie mógł odebrać tej nagrody, ponieważ niestety zmarł w 1996 r., a nagroda nie została przyznana pośmiertnie.
Chociaż przyznanie nieekonomiście Nagrody Nobla w tej dziedzinie może wydawać się nieco kontrowersyjne, istnieje wiele innych kontrowersji związanych z Nagrodą Nobla w dziedzinie ekonomii.
Na przykład, niektórzy argumentowali, że Nobel w dziedzinie ekonomii w ogóle nie powinna być Noblem, ponieważ nie była to jedna z dziedzin nakreślonych przez Alfreda Nobla w testamencie.
W rzeczywistości, Friedrich August von Hayek, który wraz z Gunnarem Myrdalem w 1974 roku zdobył Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii, podczas swojego przemówienia na bankiecie Nobla ogłosił, że:
„[…] Gdyby zapytano mnie, czy ustanowić Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii, zdecydowanie bym tego odradził”.
Niezależnie od twoich przemyśleń na temat tego, czy Nobel w dziedzinie ekonomii powinien w ogóle istnieć, faktem jest, że dla wielu ekonomistów otrzymanie tej nagrody może być szczytem osiągnięć akademickich i jest to bardzo pożądana nagroda, którą otrzymują tylko nieliczni.
Dodatkowo, niezależnie od tego, do której szkoły ekonomicznej należysz lub jakie są twoje obecne problemy ekonomiczne, pod warunkiem, że twoje badania spełniają rygorystyczne standardy jakości, możesz potencjalnie zostać nominowany do Nagrody Nobla, chociaż należy zauważyć, że kryteria wyboru są naprawdę wysokie.
Jesteś zainteresowany rozpoczęciem nauki?. Na stronie Superprof po wpisaniu przykładowej frazy (np. korepetycje makroekonomia) w kilka chwil znajdziesz odpowiedniego dla siebie korepetytora.
Śledzenie Nagrody Nobla w Dziedzinie Ekonomii
Zwykle tegoroczni laureaci Nagrody Nobla są ujawniani w październiku każdego roku, a ceremonia odbywa się 10 grudnia, ponieważ jest to rocznica śmierci Alfreda Nobla.
W związku z tym oczekuje się, że Nagrody Nobla za 2020 r. zostaną przyznane w ten sam sposób, dlatego kolejna ceremonia powinna odbyć się 10 grudnia 2020 r.
Jeśli chodzi o dotychczasowych laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii, laureaci zostali wyróżnieni za badania wielu dziedzin ekonomii, w tym:
- Makroekonomia,
- Ekonomia behawioralna,
- Teoria gier.
Makroekonomia jest nauką szczególnie udaną, jeśli chodzi o laureatów Nagrody Nobla, z ponad dziesięcioma nagrodami w tej dyscyplinie. Ponadto na University of Chicago, który ma prestiżowy wydział ekonomii, wielu współpracujących z nim pracowników również otrzymało Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii.
Ponieważ istnieje tak wiele dziedzin i podzbiorów ekonomii, opanowanie wszystkich ekonomicznych informacji może być trudne.
Jeśli jednak spróbujesz być na bieżąco z najnowszymi wiadomościami i trendami gospodarczymi, zarówno w ogólnych publikacjach informacyjnych, jak i specjalistycznych czasopismach ekonomicznych, możesz zorientować się, które tematy są szczególnie istotne w danym roku i kto może otrzymać upragnioną nagrodę w nadchodzących latach.
Jest tak wiele miejsc, w których możesz być na bieżąco z rozwojem ekonomii, jednak najlepszym miejscem do rozpoczęcia jest przeczytanie kilku stabilnych publikacji informacyjnych, takich jak:
- Forbes,
- Ekonomista,
- Współczesna Ekonomia,
- Gospodarka Polski – Prognozy i Opinie.
Jeśli będziesz regularnie czytać takie publikacje, czy to w formie papierowej, czy w Internecie, szybko zrozumiesz aktualne problemy i trendy gospodarcze, które przydadzą ci się tylko na studiach ekonomicznych.
Podobnie, jeśli wolisz krótszą lekturę, możesz przeczytać blogi ekonomiczne. W Internecie dostępnych jest wiele pouczających i rozrywkowych blogów ekonomicznych, takich jak blogi Subiektywnie o Finansach, których czytanie nie zajmuje dużo czasu.
Alternatywnie możesz posłuchać podcastów ekonomicznych, aby uzyskać najnowsze informacje i badania, które rzucają światło na takie obszary ekonomiczne, jak ekonomia finansowa lub ekonomia międzynarodowa. Dostępnych jest również wiele popularnych podcastów, od Pulsu Biznesu po Małą Wielką Firmę i nie tylko. Jeśli wpiszesz w Google rodzaje blogów lub podcastów, które chcesz czytać lub słuchać, szybko znajdziesz tematy, które odpowiadają twoim zainteresowaniom.
Jeśli szukasz pomocy w rozwoju swojej znajomości teorii ekonomicznych, chcesz być na bieżąco z ekonomią lub ogólnie masz trudności z nadążaniem za nauką na zajęciach w szkole lub na uniwersytecie, zawsze możesz zwrócić się do nauczyciela ekonomii z Superprof, który pomoże ci w nauce. Trochę pracy i postępy masz jak w banku!
Korepetytorzy Superprof z ekonomii w pobliżu specjalizują się w wielu dziedzinach, od matematyki i statystyki po biznes i ekonomię. Niezależnie od tego, czy wolisz zajęcia indywidualne, czy zajęcia w małych grupach, Superprof ma nauczyciela, który jest dostępny, aby pomóc ci uzyskać najlepsze możliwe wyniki i pogłębić znajomość przedmiotów i materiałów szkoleniowych.
Zapoznaj się z naszym przewodnikiem po podstawach ekonomii.
Dowiedz się o znaczeniu ekonomii.
Czy znasz podstawowe koncepcje ekonomiczne?
Czy ekonomia to nauka ścisła czy społeczna?
Platforma, która łączy prywatnych nauczycieli i uczniów
Lubisz ten artykuł? Oceń nas!
Loading...
