Spis treści
- 01. Różnica między gramatyką francuską a polską
- 02. Rodzaje i francuskie zasady gramatyczne
- 03. Czasowniki regularne i nieregularne w gramatyce francuskiej
- 04. Francuskie zasady gramatyczne dotyczące struktury zdań
- 05. Najlepsze książki do nauki mówienia po francusku
- 06. Gdzie znaleźć ćwiczenia do nauki gramatyki francuskiej?
Nauka nowego języka może być ekscytująca, zabawna, a czasem także frustrująca. Zasady gramatyczne są zupełnie inne, wymowa jest zwariowana i nigdy nie pamiętasz, gdzie wstawić przymiotnik. A kiedy chodzenie na kurs francuskiego staje się frustrujące, łatwo jest po prostu zrezygnować.
Nie bój nic! Tutaj w Superprof przygotowaliśmy mały przewodnik, który pomoże Ci nauczyć się francuskiego online: kilka podstawowych wskazówek i pomysłów dotyczących gramatyki francuskiej, które pomogą Ci uczyć się i rozwijać poza lekcjami francuskiego, czy to nauka francuskiego Warszawa, czy w jednym z innych miast w Polsce.
Różnica między gramatyką francuską a polską
Francuski jest językiem romańskim, co oznacza, że wywodzi się bezpośrednio z łaciny z bardzo niewielkim wpływem języka rdzennego (gaulish, język celtycki). Z drugiej strony polski jest językiem lechickim, z grupy języków zachodniosłowiańskich oraz stanowi część rodziny indoeuropejskiej. Tylko ta ostatnia część łączy język polski z francuskim. Oznacza to, że podczas nauki francuskiego dużo jest mnóstwo rzeczy, których będziemy się nauczyć ze względu na różnice, ale znajdzie się kilka podobieństw. Oto kilka punktów, w których gramatyka francuska różni się od gramatyki polskiej.
Alfabet francuski
Alfabet francuski ma kilka znaków, które nie występują w polskim alafabecie:
- trzy akcenty (aigu, jak w été; grawis, jak w à; i cyrkumfleks, jak w tôt)
- jedna diereza (jak u Noëla)
- cedylla (zawsze przy literze c: français, garçon.)
- dwie ligatury: bardziej powszechna – występuje w słowach z kombinacją liter „oeu”, np. cœur. Druga, æ, pojawia się tylko w wyrażeniach łacińskich i niektórych nazwach własnych.
Francuska interpunkcja
We francuskim używa się kropki i przecinka podobnie jak w polskim; jednak średnik jest zwykle zastępowany myślnikiem.
Często występuje spacja przed dwukropkiem, średnikiem, wykrzyknikiem lub znakiem zapytania, chociaż ta interpunkcja jest kontrowersyjna wśród osób mówiących po francusku.
- Marie fait sa liste de courses : une baguette, deux litres de lait, un onion.
- Que me veux-tu ?
Inaczej wyglądają również francuskie cudzysłowy, bardziej przypominające kątowe podwójne nawiasy niż małe przecinki używane w języku polskim. W dialogu obejmują całą wymianę, a nie poszczególne zdania.
„Que me veux-tu ? demanda Jean.
- Riens. Je voulais juste te voire, répondit Marie
- Je ne suis pas si beau que ça.”
W skrócie „liczba”, francuskojęzyczni piszą N° zamiast „Nr”. Skoro już przy tym jesteśmy, to warto wspomnieć, że zapisują liczby, w taki sam sposób jak w języku polskim:
- 1,5 (półtora) jest napisane 1,5 po francusku (nie 1.5 jak w angielskim)
- 500 (tysiąc pięćset) jest napisane 1.500 (nie 1,500 jak w angielskim)
Wielkie litery
We Francuskim nie pisze się zbyt wielu słów wielką literą, tak samo jak w polskim. Na przykład przymiotniki określające język, religię nie są pisane wielkimi literami, tak jak w języku polskim. Małą literą zapisuje się także dni tygodnia:
- La langue française - język francuski
- Une crème anglaise – krem angielski
- la religion catholique - religia katolicka
- Nous irons faire les course lundi. Zakupy zrobimy w poniedziałek.
- Vous allez en vacances en juillet. Wyjeżdżasz na wakacje w lipcu.
W tytułach we francuskim na ogół tylko pierwsze słowo pisuje się wielką literą („Lettres de mon moulin”). Istnieją wyjątki:
- jeśli pierwsze słowo jest rodzajnikiem a drugie rzeczownikiem, rzeczownik będzie często również pisany wielką literą („La Guerre des boutons”)
- jeśli drugie słowo jest przymiotnikiem, może być pisane wielką literą wraz z następującym po nim rzeczownikiem ("Le Petit Prince")
- jeśli tytuł składa się tylko z dwóch słów („Sans Famille”)
- jeśli tytuł ma tylko dwa rzeczowniki, oba mogą być pisane wielką literą („Le Corbeau et le Renard”)
Pisownia a wymowa
Osoby mówiące po polsku są przyzwyczajone do tego, że język pisany wygląda raczej tak samo jak język mówiony. Ortografia polska jest wystarczająco trudna - ale w przeciwieństwie do hiszpańskiego czy włoskiego, pisownia francuska też nie jest łatwa do nauczenia.
To dlatego, że mówiony francuski to inny język. Zasady pisowni francuskiej zostały skodyfikowane dawno temu, a francuska wymowa ewoluowała od tego czasu. Przeważnie oznacza to, że niektóre dźwięki zostają inaczej wymawiane lub nieme, gdy pojawiają się na końcu słów.
Tak więc litery „s”, „t” i „x” są bardzo często nieme na końcach wyrazów, chociaż (ponieważ jest to francuski) jest kilka wyjątków.
Homonimy i homofony
Francuski ma również niesamowitą ilość tak samo brzmiących słów. Niektóre pisane są tak samo (homonimy), a inne inaczej, ale wszystkie wymawia się tak samo. Może to prowadzić do dużej frustracji podczas rozumienia ze słuchu. W rzeczywistości jeden z najbardziej kultowych momentów baśni może być wynikiem nieporozumienia: pantofelek podszyty futrem szarej wiewiórki (ang. vair, miłe i ciepłe zimą) stał się pantoflem szklanym (verre) - oba są wymawiane /vare/ - i w ten sposób narodził się najbardziej niepraktyczny element obuwia, jaki kiedykolwiek zgubił się na balu.
Oto kilka popularnych francuskich homofonów:
- Autor (autor) / hauteur (wzrost)
- Avokat (prawnik) / avokat (awokado)
- Dans (w obrębie) / dent (ząb)
- Foi (wiara) / fois (razy, w sensie stopień częstości) / foie (wątroba)
- Pâtes (makaron) / pâte (ciasto) / pattes (udka zwierzęce)
- Peau (skórka) / pot (garnek)
- Poids (waga) / pois (groszek)
- Quand (kiedy) / quant (jak na) / qu’en (tylko wtedy) / camp (obóz, strona w wojnie lub opinii)
- Sain (zdrowy) / saint (święty) / sein (pierś)
- Sceau (foka) / seau (wiadro) / saut (skok) / sot (idiota)
Niektóre inne podobieństwa między gramatyką języka polskiego i francuskiego to istnienie rodzajów i struktury zdań, a różnica to czasowniki nieregularne występujące we francuskim.
Rodzaje i francuskie zasady gramatyczne
W polskim mamy 3 rodzaje. Uznaje się rodzaj męski, żeński i nijaki. Tego nas się uczy w szkole.
Z drugiej strony francuski również przypisuje płeć wszystkim rzeczom, zarówno ożywionym, jak i nieożywionym. Jednak oznacza to również, że to rzeczowników dodaje się rodzajniki:
- Le la les (określone)
- Une des (nieokreślony)
Dowiedz się więcej o odmianie przez rodzaje w języku francuskim.
Oznacza to nie tylko, że musisz zapisać rodzaj rzeczowników na swoich fiszkach i nauczyć się ich z rzeczownikiem, ale także, że musisz upewnić się, że wszystko, co jest dołączone do rzeczownika, jest z nim zgodne. Początkujący uczniowie francuskiego spędzili wiele godzin pocąc się nad przymiotnikami, zaimkami i zaimkami dzierżawczymi!
Jeśli poszukujesz dodatkowej pomocy wpisz np. „francuski Kraków” w wyszukiwarkę Superprof.
Zaimki
Zaimki w liczbie pojedynczej to: il (męski) i elle (żeński). Oba tworzą liczbę mnogą z „s” (ils, elles).
Oto mała tabelka zaimków wskazujących i dzierżawczych w języku francuskim. Stawiane są przed rzeczownikiem i przyjmują z niego płeć i liczbę:
| Męski, poj. | Żeński, poj. | Męski, mn. | Żeński, mn. | |
|---|---|---|---|---|
| Wskazujący | ce | cette | ces | cettes |
| Dzieżawczy, 1 os. l. poj. | mon | ma | mes | mes |
| Dzieżawczy, 2 os. l. poj. | ton | ton | tes | tes |
| Dzieżawczy, 3. os. l. poj. | son | sa | ses | ses |
| Dzieżawczy, 1 os. l. mn. | notre | notre | nos | nos |
| Dzieżawczy, 2 os. l. mn. | votre | votre | vos | vos |
| Dzieżawczy, 3 os. l. mn. | leur | leur | leurs | leurs |
Upewnienie się, że przymiotniki i okoliczniki są zgodne
Najtrudniejszą częścią radzenia sobie z rodzajem i liczbą w gramatyce francuskiej jest upewnienie się, że wszystko się zgadza, co powinno się zgadzać.
Przymiotniki generalnie przyjmują końcówkę -e w rodzaju żeńskim, -s w męskiej liczbie mnogiej i -es w żeńskiej liczbie mnogiej - ale znowu jest wiele wyjątków. Początkujący uczący się francuskiego powinni rozważyć umieszczenie liczby żeńskiej i mnogiej nieregularnych przymiotników na swoich fiszkach podczas nauki francuskiego słownictwa.
Okoliczniki czasu przeszłego zgadzają się z podmiotem tylko wtedy, gdy czasownikiem posiłkowym jest „être”. Jeśli jednak dopełnienie występuje przed czasownikiem (zdania względne i zaimki), imiesłów czasu przeszłego z „avoir” może zgadzać się z dopełnieniem zdania.
Czasowniki regularne i nieregularne w gramatyce francuskiej
Podczas nauki mówienia po francusku czasowniki i czasy są bardzo ważne. Powinieneś nie tylko nauczyć się francuskiej odmiany czasowników, ale także dowiedzieć się, jak używane są czasy – wygląda to nieco inaczej niż w języku polskim, chociaż formy czasowników mogą wyglądać podobnie do tych w języku angielskim.
Czasy proste to présent simple (teraźniejszy), passé simple (przeszły),, imparfait (przeszły prosty niedokonany) i futur simple (przyszły):
- Présent simple służy do opisania akcji, która faktycznie się dzieje lub która ma miejsce regularnie.
- Passé simple jest używany w przypadku krótkich działań, które miały miejsce w przeszłości.
- Imparfait oznacza przeszłe akcje, które trwały przez jakiś okres czasu, były powtarzane lub gdy przypuszczamy, że coś mogło się wydarzyć.
- Przyszłe działania wyraża się z pomocą futur simple.
Oto tabela z odmianą regularnego czasownika „aimer” (kochać) przez czasy:
| Le présent simple | Imparfait | Le passé simple | Le futur simple | Participe passé | |
|---|---|---|---|---|---|
| J' | aime | aimais | aimai | aimerais | aimé (m.), aimée (f.) |
| Tu | aimes | aimais | aimas | aimeras | |
| Il/elle/on | aime | aimait | aima | aimera | |
| Nous | aimons | aimions | aimâmes | aimerons | |
| Vous | aimez | aimiez | aimâtes | aimerez | |
| Ils/elles | aiment | aimaient | aimèrent | aimeront |
Jeśli potrzebujesz więcej pomocy wpisz np. „korepetycje francuski Wrocław” w wyszukiwarkę Superprof.
Czasy złożone z użyciem czasownika posiłkowego
Złożone czasy składają się z czasownika posiłkowego + imiesłowu czasu przeszłego. Czasowniki posiłkowe używane w czasach złożonych to „avoir” i „être”. Kilka z najczęstszych czasów złożonych to:
- Często używa się passé composé zamiast passé simple. Jest tworzony z czasownikiem posiłkowym w teraźniejszości.
- Pluperfect ma czasownik posiłkowy w imperfait. Jest używany do opisania akcji w przeszłości, która miała miejsce tuż przed inną przeszłą akcją.
- W przypadku przeszłych czynności, które mają miejsce na chwilę przed inną przeszłą czynnością, użyj passé antérieur, utworzonego z czasownikiem posiłkowym w passé simple.
- Futur anterieur służy do tego, co dzieje się tuż przed kolejną przyszłą akcją. Jest tworzony z czasownikiem pomocniczym w futur simple.
Czasowniki regularne a czasowniki nieregularne
Francuski ma dwa bloki czasowników regularnych: czasowniki z końcówką -ER i czasowniki z końcówką -IR. To powiedziawszy, istnieje kilka czasowników nieregularnych, które kończą się na -er i spora liczba czasowników nieregularnych kończy się na -ir. Inne czasowniki nieregularne kończą się na:
- oir (pleuvoir, s’asseoir)
- spółgłoska + re (coudre, tondre, mettre, rompre, suivre, vivre)
- -aître i -oître (paraître, croître)
- samogłoska + -re (luire, cuire, inclure, croire, boire, faire, éclore, dire, lire)
Oba czasowniki posiłkowe „avoir” i „être” są nieregularne.
Niewiele możesz zrobić poza nauczeniem się tabel czasowników. Końcówki czasów zawsze pozostają takie same, ale rdzeń czasownika może się nieco zmienić.
Francuskie zasady gramatyczne dotyczące struktury zdań
Ucząc się mówić po francusku, ważne jest, aby słowa układać we właściwej kolejności. Podstawowa struktura zdań francuskich jest podobna do polskiej, z kolejnością Podmiot - Orzeczenie - Dopełnienie bliższe - Dopełnienie dalsze.
Ale podobnie jak w wielu innych językach, gdy dopełnienia dalsze i bliższe są zaimkami, są one inaczej umieszczane w zdaniu. Czasami miejsce zaimka w zdaniu jest podyktowane tym, czy jest to dopełnienie bliższe, czy dalsze; ale w języku francuskim zależy to od zaimka.
Wszystkie zaimki znajdują się między podmiotem a czasownikiem w następującej kolejności:
Podmiot + Me, te, se, nous, vous + le, la, les + lui, leur + (zaimek „y”) + en + czasownik.
Innymi słowy, w zdaniu, w którym użyto „me” i „la”, „me” występuje przed „la”.
- Il me la donne. Ona mi to (ż) daje.
Ale jeśli zaimki to „leur” i „la”, la pojawia się przed leur:
- Il la leur donne. Ona im to (ż) daje.
Przysłówki i zaimki mogą pojawiać się na początku lub na końcu zdania; ale jeśli jest to przysłówek jednowyrazowy, może również pojawić się zaraz po czasowniku.
- Hier, il m’a donné son cartable. Wczoraj dał mi swój tornister.
- Il m’a donné son cartable hier.
- Il m’a donné hier son cartable.
- I y a deux jours, il m’a donné son cartable. Dwa dni temu dał mi swój tornister.
- Il m’a donné son cartable il y a deux jours.
- Ale NIE Il m’a donné il y a deux jours son cartable.
Zdania względne i łączące
Zdania względne pojawiają się zaraz po rzeczowniku, który definiują. Jeśli rzeczownik jest podmiotem w zdaniu głównym, pojawi się zaraz po podmiocie i przed czasownikiem (jeśli zdanie względne jest bardzo długie, należy je umieścić między przecinkami).
Jeśli rzeczownik jest dopełnieniem, pojawia się po zdaniu głównym, przeciągając rzeczownik na koniec. Innymi słowy, w przypadku prostego podmiotu + czasownika + dopełnienia + dopełnienia dalszego, jeśli zdanie względne odnosi się do dopełnienia bliższego, kolejność będzie wyglądać następująco: podmiot + czasownik + dopełnienie + dopełnienie bliższe + zdanie względne.
- Na przykład: La chienne apporte à son maître la balle qu’il lui avait lancee. Pies przyniósł piłkę, którą rzucił swojemu panu.
Podmiot (chienne) + czasownik (aporter) + dopełnienie dalsze (son maître) + dopełnienie bliższe (la balle) + zdanie względne dołączone do „la balle” (qu’il lui avait lancee).
Zdania łączące zasadniczo odgrywają rolę dopełnień bliższych i pojawiają się z czasownikami wskazującymi na zamiary, myśli, opinie lub stany bytu. Mogą to być zdania bezokolicznikowe (gdzie czasownik nie jest odmieniony, ale pozostaje w bezokoliczniku) lub użyć spójnika „que” z normalnym zdaniem:
- Il fait semblant de m'aimer. Udaje, że mnie kocha.
- Il se dit qu'il serait mieux sans elle. Mówi sobie, że bez niej będzie mu lepiej.
Zdania pytające
Pytania tak/nie można skonstruować na dwa sposoby:
Odwracając podmiot i orzeczenie oraz wstawiając myślnik:
- Voulez-vous danser ? (Chcesz zatańczyć?)
Umieszczając „Est-ce-que” na początku zdania. Jest to uważane za bardziej kolokwialne i mniej eleganckie - Twój nauczyciel francuskiego będzie wolał, jeśli użyjesz inwersji; Twoi francuscy przyjaciele nie będą się przejmować:
- Est-ce-que vous voulez danser avec moi ?
Każde inne pytanie składa się ze słów pytających i inwersji, czyli kolejność słów w zdaniu wygląda tak: Pytające słowo + Orzeczenie-Podmiot
- Comment allez-vous ? Jak się masz?
Najczęstsze słowa na początku pytań w języku francuskim to:
- Qui (kto)
- Que (co)
- Où (gdzie)
- Comment (jak)
- Pourquoi (dlaczego)
- Combien (ile)
- Quel/quelle/quels/quelles (które/jakie).
Najlepsze książki do nauki mówienia po francusku
Kiedy uczysz się francuskiego, możesz nie chcieć włączać komputera, gdy masz pytanie dotyczące gramatyki. Książki są przenośne, łatwe w użyciu i nie zależą od czasu pracy baterii (oczywiście wiele z tych książek jest również dostępnych jako e-booki).
Kolejną przewagą podręczników do gramatyki francuskiej nad blogami i aplikacjami jest to, że są one bardziej szczegółowe niż przeciętny blog językowy. Nie ogranicza ich zwykła długość strony internetowej (która lubi się przewijać bez końca) ani rozmiar ekranu smartfona.
Książki z serii dla Bystrzaków (Francuski dla Bystrzaków) są często dobrym punktem wyjścia. Zaktualizowane wydanie zawiera zarówno rozmówki, jak i tabele z odmianami czasowników.
Książki wydawnictwa EDGARD obejmują zarówno podręczniki, jak i zeszyty do ćwiczeń, które ćwiczą Twoją znajomość gramatyki.
Możesz tworzyć własne fiszki ze słownictwem (i możesz pomyśleć o zainwestowaniu w słownik francusko-francuski) lub kupić niektóre, na przykład z stąd. Fiszki klejki to ciekawa koncepcja z fiszkami na karteczkach samoprzylepnych, które możesz ponaklejać w domu lub przyczepić do rzeczy, której nazwy się uczysz (chociaż nie polecamy umieszczania karteczek na swoich zwierzakach).
A jeśli jesteś bardziej wzrokowcem, wypróbuj książki z obrazkami dla dzieci, takie jak dwujęzyczna książka z obrazkami Caillou lub Larousse's Grand Imagier Photos des Petits.
Gdy poczujesz się trochę pewniej w mówieniu po francusku, możesz zacząć czytać po francusku.
Ale jeśli nie jesteś gotowy, aby rzucić się w wir francuskich książek dla dzieci lub francuskich gazet, istnieją książki z francuskimi opowiadaniami, zwykle zawierające trochę treści z gramatyki i słownictwa, które pomogą Ci poszerzyć wiedzę. Opowiadania Frédérica Bilbarda zawierają również pliki audio wypowiadane przez native speakera.
Gdzie znaleźć ćwiczenia do nauki gramatyki francuskiej?
Wiele książek zawiera ćwiczenia z gramatyki francuskiej na końcu każdego rozdziału, aby pomóc Ci utrwalić to, czego się nauczyłeś.
Jeśli chcesz przejść przez lekcje gramatyki w języku francuskim, podręczniki do gramatyki BLED wyjaśniają bardzo konkretne punkty gramatyczne i uzupełniają je ćwiczeniami.
A potem jest cały szeroki świat stron i blogów językowych oraz aplikacji na smartfony.
Na francuskiej stronie internetowej „Bescherelle” znajdziesz wiele ćwiczeń i gier, które pomogą Ci w nauce francuskiego. Istnieją nawet dyktanda online, które pomogą ci w pisowni i słownictwie.
Możesz także wypróbować strony internetowe Szlifuj swój francuski lub Alliance Française, a nawet ten kanał na YouTube: Francuska LiTerka. Łącznie zawierają wspaniały zestaw lekcji, wskazówek i ćwiczeń obejmujących szeroką bazę tematów.
Wreszcie możesz pobrać aplikacje językowe, takie jak Busuu lub Memrise.
Lekcje francuskiego: kurs czy korepetycje?
Spędzasz dni ucząc się francuskiej gramatyki, pochylając się nad podręcznikami, przekładając fiszki, słuchając francuskich wiadomości i rozwiązując quizy ze słówkami na smartfonie - ale masz wrażenie, że zmierzasz donikąd?
Niektórzy ludzie mogą uczyć się języka samodzielnie, ale inni potrzebują motywacji i, co może ważniejsze, informacji zwrotnej z pracy z nauczycielem, dlatego wybierają lekcje francuskiego z profesjonalistą.
Jeśli masz możliwość podjęcia kursu języka francuskiego w pobliżu, warto się mu przyjrzeć. Zazwyczaj są one przystępne cenowo i możesz czuć się lepiej, będąc otoczony ludźmi z tymi samymi problemami (i tą jedną osobą, której łatwo wszystko przychodzi). Poznasz innych frankofilów, spotkasz się, aby uczyć się słownictwa lub ćwiczyć gramatykę.
Tempo w tych zajęciach grupowych ustala jednak nauczyciel. Zwykle skupiają się na gramatyce i słownictwie; jeśli chcesz bardziej skupić się na mówionym francuskim, lepiej będzie z prywatnym korepetytorem.
Prywatny korepetytor (taki jak tutaj w Superprof) będzie miał lepsze wyobrażenie o Twoich mocnych i słabych stronach oraz o tym, jak nad nimi pracować, abyś był zmotywowany swoimi sukcesami i szybko się poprawiał.
Prywatny nauczyciel francuskiego może również dostosować się do Twojego harmonogramu, dzięki czemu nawet jeśli musisz przegapić dzień, nie będziesz musiał czekać całego tygodnia, aby ponownie zagłębić się w język francuski, wybierając kurs francuskiego online.
Platforma, która łączy prywatnych nauczycieli i uczniów
Lubisz ten artykuł? Oceń nas!
Loading...
