Humanizm w porę wykryty jest uleczalny. Zobaczysz fizykę i matematykę wszędzie... nie tylko w szkole.

Wywiad z nauczycielem Leszek 📝

• Od kiedy interesujesz się wybranym kierunkiem i prywatnym nauczaniem?

  Wybranym kierunkiem - matematyka i fizyka - od czasów szkolnych, czyli od bardzo dawna (maturę zdałem w 1978 roku naszej ery). Nauczanie - wiele lat temu dawałem lekcje angielskiego. Korepetycji z matematyki i fizyki udzielam od około 2019 roku.

• 2) Opowiedz nam więcej o tematach, których uczysz i o których lubisz dyskutować z uczniami (a może nawet o tych, które lubisz trochę mniej).

  Lubię pokazywać uczniom, gdzie w otaczającym nas świecie występują zjawiska i zależności, o których rozmawiamy. W niejednym podręczniku dźwignia to kreska i parę strzałek - a kto wie, że we własnym ciele nosimy conajmniej kilkadziesiąt dźwigni? Że na zasadzie dźwigni działa, owszem, dziadek do orzechów i kombinerki, ale również średniowieczny oblężniczy trebusz, aztecki atlatl, dorożkarski bat i "klamka" rowerowego hamulca? Ta ostatnia zresztą rozwala szkolny podział dźwigien na jedno- i dwustronne, bo nie jest ani taką, ani taką.
  Zwierciadło wklęsłe większości ludzi kojarzy się z teleskopem, ewentualnie z powiększającym lusterkiem kosmetycznym. A czy ktoś zauważył, że pokrywka na prawidłowo zagotowanym słoiku kompotu "zaklęska" się, i puszczając nią zajączki można sprawdzić szczelność przetworu?

• 3) Czy miałeś jakieś wzory do naśladowania, np. nauczyciel, który Cię zainspirował?

  Znakomita pani od matematyki w liceum. Pod jej ręką wzory na tablicy ożywały, wszystko nabierało sensu. Chętnie też czytam o rozwoju nauk, śledzę, jak nasza znajomość świata materialnego rozwijała się od starożytności. Nigdy się nie śmieję z wyobrażeń, jakie dawni ludzie mieli o świecie, ani ze sposobów, po jakie sięgali, żeby sprostać jego wyzwaniom. To oni są gigantami, na których barkach stoi i dalej wzrasta nasza wiedza.

• Jak myślisz, jakie cechy są potrzebne aby być dobrym nauczycielem?

  Trzeba czuć temat - niekoniecznie znać na pamięć wszystkie zależności (od tego jest gógiel i Wikipedia), ale je rozumieć jak najbardziej "fizycznie". A równocześnie rozumieć ucznia, słuchać go, rozpoznawać, jakie jest w danej chwili jego pojęcie o danej sprawie, w czym jest niekompletne, w czym może błędne, i jak je uzupełnić. Na ile możliwe, staram się odwoływać do osobistych doświadczeń ucznia, wskazywać mu, gdzie może zaobserwować dane zjawiska i prawa w dobrze mu znanych sytuacjach.

• Może jakaś anegdota związana z Twoim zawodem lub czasie spędzonym w szkole?

  Prowadziłem kiedyś ćwiczenia z elektrotechniki. Studenci klecili obwody z takich przeze mnie przygotowanych klocków a la Mały Elektronik, i mieli wyliczyć napięcie na jednym z oporników. Jeden student miał ogromny kalkulator z mnóstwem funkcji i długim na kilkanaście cyfr wyświetlaczem. Ale coś pomylił i napięcie mu wyszło grubo zawyżone. Naprawdę grubo. Skrupulatnie przepisał do sprawozdania: 15354,1415026 V - i bez drgnienia ręki dalej przekładał te klocki gołymi rękami.
  Musiałem mu zwrócić uwagę, że gdyby tam naprawdę było ponad 15000 woltów, to on z kolegą już by nie żył, a ja bym siedział.
  Naprawdę było tam 0,024V.

• Jakie trudności lub wyzwania napotkałeś lub nadal napotykasz w swoim zawodzie/przedmiocie nauczania?

  Jeden z uczniów uważał, że uczenie się fizyki jest bez sensu. Całą swoją postawą okazywał lekceważenie i przedmiotu, i mnie. Nie dałem się sprowokować do agresji, przyłożyłem się jeszcze bardziej do roboty, żeby mu pokazać, jak bardzo pełen fizyki jest świat wokół niego. Entuzjastą fizyki się nie stał, ale trochę nabrał do niej szacunku.

• Czy masz szczególną pasję? Czy może jest to nauczanie w ogóle, element przedmiotu lub coś zupełnie innego?

  Języki. Pokrewieństwa i rodowody wyrazów nieraz wskazują na pokrewieństwo idei. Energia to z greki "praca wewnątrz" - zapas pracy zawarty w czymś, co ten zapas może oddać, wykonując pracę. W wielu językach tak samo nazywa się żuraw - ptak i żuraw - dźwignica. Cząstka "mu" w słowach MUr i aMUnicja nie przypadkiem jest zbieżna - kto chce umocnić (po łacinie: MUnire) swoje domostwo do obrony przed wrogiem, musi zadbać o jedno i drugie.

• Co sprawia, że jesteś Super Nauczycielem?

  Poczucie misji. Matematyka i fizyka mają fatalną opinię, że to coś dla "nerdów" (dawniej: kujonów), że normalny człowiek tego nie ogarnia i nawet nie powinien. Chcę zmieniać tę percepcję, a najlepszy sposób to objaśniać, przybliżać, ilustrować. Lepsze oceny moich uczniów to już tylko efekt uboczny.